انتخابات ایتالیا؛ آیا راست افراطی پیروز می‌شود؟

جورجیا ملونی ۴۵ ساله، تنها رهبر از احزاب اصلی ایتالیاست که از شرکت در ائتلاف وحدت ملی دولت تکنوکرات ماریو دراگی خودداری کرد. او اصلی‌ترین رهبر جناح مخالف دولتی است که دو ماه پیش سقوط کرد.

ملونی چهار سال پس از انتخاب در سال ۲۰۰۸ به‌عنوان جوان‌ترین وزیر دولت سیلویو برلوسکنی، در سال ۲۰۱۲ حزب برادران ایتالیا را بنیان گذاشت.

در نوجوانی به شاخهٔ جوانان حزب جنبش نئوفاشیست پیوست که پس از جنگ، طرفداران بنیتو موسیلینی، دیکتاتور ایتالیا تشکیل داده بودند. در کتابی که در سال ۲۰۲۱ به نام “من جورجیا هستم” منتشر کرده است تأکید می‌کند که فاشیست نیست اما از میراث موسیلینی سخن می‌گوید:”من میراث‌دار تاریخ هفتاد‌ساله اخیر هستم”.

برخلاف جناح‌های راست‌گرای همراهش او تمایلی به روسیهٔ ولادیمیر پوتین ندارد و طرفدار ناتو و اوکراین است هر‌چند بسیاری از رأی‌دهندگان طرفدار جناح راست دل‌ خوشی از تحریم‌های آمریکا ندارند. ائتلاف او علاوه بر کاهش مالیات‌ها می‌خواهد دربارهٔ طرح بزرگ بهبود کووید اتحادیهٔ اروپا مذاکره کند و قصد دارد رئیس‌جمهور ایتالیا از این پس با رأی مستقیم مردم انتخاب شود. برای تغییر قانون‌اساسی او به دوسوم آرای نمایندگان مجلس ایتالیا نیاز دارد.

او که با شعار قدیمی و بحث‌برانگیز “خدا، میهن، خانواده” به میدان آمده است با حقوق دگرباشان جنسی (ال‌جی‌بی‌تی) مبارزه می‌کند و خواهان محاصرهٔ دریایی لیبی است و به طور مداوم در مورد مهاجران مسلمان هشدار می‌دهد.

خانم ملونی در سخنرانی در اسپانیا در تابستان امسال گفت: «آری به خانواده‌‌های مرسوم، نه به دگرباشان جنسی (ال‌جی‌بی‌تی)، آری به هویت جنسی، نه به ایدئولوژی جنسیت… نه به خشونت اسلامی، آری به امنیت مرزها، نه به مهاجرت بی‌رویه.»

او هم‌چنین در پی “موضع متفاوت ایتالیا” نسبت به اتحادیهٔ اروپاست. او می‌گوید:”این اقدام به معنای آن نیست که ما قصد داریم اروپا را نابود کنیم، یا از اتحادیه اروپا بیرون برویم یا کارهای نامعقول دیگری انجام دهیم”.

برای از میدان به در کردن جورجیا ملونی لازم است که انریکو لتا، دومین حزب بزرگ در نظرسنجی‌ها، حضور قدرتمندی در انتخابات داشته باشد. او رهبر حزب چپ میانه دموکراتیک ایتالیا است. امید او برای تشکیل ائتلاف قوی با مجموعه‌ای از احزاب کوچک‌تر برای رقابت در انتخابات با خروج حزب میانه‌رو طرفدار اروپا، آزیون و مخالفت دو شریک دیگر او، حزب چپ ایتالیا و اروپای سبز نقش بر‌آب شد.

انریکو لتا ۵۶ ساله در سال ۱۴ــ۲۰۱۳ به مدت ۹ ماه نخست‌وزیر ایتالیا بود و با دنیای بی‌رحمانهٔ سیاست ایتالیا به خوبی آشناست. ائتلاف او با سیلویو برلوسکنی از حزب فورزا ایتالیا در نهایت با حضور رقیبی از حزب خودش، ماتئو رنتسی به شکست انجامید.

آقای لتا که از اصلی‌ترین حامیان دولت ماریو دراگی بوده است می‌گوید ایتالیایی‌ها کسانی که این دولت را در ماه ژوئیه ساقط کردند به مجازات خواهند رساند و به طور مستقیم اشاره به حزب سیاسی عوام‌گرای جنبش پنج‌ستاره به رهبری جوزپه کونته دارد. اکنون آقای لتا با لوئیجی دی‌مایو، رهبر سابق جنبش پنج‌ستاره، موضع مشترکی پیدا کرده است. دی‌مایو با کونته اختلاف پیدا کرد و از این حزب جدا شد و حزب میانه‌روی دیگری به نام انتخاب مدنی تشکیل داد.

هدف اصلی رهبر جناح چپ میانه جلوگیری از قدرت گرفتن جناح راست در ایتالیاست. او قصد سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در زمینهٔ انرژی‌های تجدید‌پذیر دارد و برنامهٔ هشت‌ماده‌ای تحصیل و آموزش با شعار “دانش توانایی است” را ارائه داده است.

حزب دموکراتیک از حداقل دستمزد ساعتی ۹ یورو برای بیش از سه‌ میلیون کارگر در ایتالیا حمایت می‌کند و قصد تسهیل امکان شهروندی فرزندان مهاجران را دارد و با هر‌گونه قوانین تبعیض‌آمیز و ضد دگرباشان جنسی و ال‌جی‌بی‌تی مبارزه می‌کند و قصد دارد ازدواج دگرباشان را قانونی کند.

ائتلاف پیروز در انتخابات نیاز به کسب اکثریت در هر دو مجلس ایتالیا دارد یعنی هم در مجلس نمایندگان و هم در مجلس سنا و مردم ایتالیا برای هر دو پای صندوق‌های رأی می‌روند.

قوانین جدید تعداد نمایندگان پارلمان را به یک‌سوم کاهش داده است به این ترتیب در مجلس نمایندگان به جای ۶۳۰ نماینده، ۴۰۰ نماینده و در مجلس سنا به جای ۳۱۵ سناتور، ۲۰۰ سناتور حضور دارد.

نظام انتخابات ایتالیا نظام مختلط است که در آن سه‌هشتم (حدود ٪۳۸) کرسی‌ها را با استفاده از روش حوزهٔ انتخابی تک‌نماینده و ٪۶۲ کرسی‌ها را با استفاده از روش نمایندگی تناسبی بنا بر فهرست نامزد‌ها مشخص می‌‌شوند و کرسی‌هایی هم برای نمایندگان رأی‌دهندگان خارج از کشور در‌نظر گرفته شده است.

رأی‌دهندگان باید ۱۸ سال تمام داشته باشند و هر فرد حق رأی برای مجلس نمایندگان و مجلس سنا دارد. احزاب و گروه‌های سیاسی با حداقل ٪۳ آرا می‌توانند در انتخابات حضور پیدا کنند، ایتالیا ۲۷ حوزهٔ انتخابیه دارد.

جورجیا ملونی تجربهٔ نخست‌وزیری ندارد به‌همین‌دلیل نیاز به حمایت کامل نخست‌وزیر سابق سیلویو برلوسکنی و ماتئو سالوینی دارد که هر دو در دولت دراگی حضور داشتند. با فرارسیدن پایان کمپین‌های انتخاباتی این سه تن گرد‌همایی‌ها و مراسم گوناگون مشترکی با هم در رم برگزار کردند.

هر‌چند آقای برلوسکنی ۸۵‌ساله طولانی‌ترین دوران نخست‌وزیری را در ایتالیا داشته است اما پس از محرومیت از نامزدی در انتخابات در سال ۲۰۱۳ به دلیل فرار مالیاتی اولین بار است که می‌تواند در انتخابات سنا شرکت کند. حزب میانه‌روی راست او، فورزا ایتالیا ضعیف‌ترین میان این سه حزب است.

حزب لیگ ماتئو سالوینی شریک خوبی برای خانم ملونی است. او در هنگام تصدی وزارت کشور ایتالیا اردوگاه‌های پناهنگان را جمع کرد و به قایق‌های نجات پناهندگان سازمان‌های مردم‌نهاد در دریای مدیترانه اجازهٔ ورود به بندر‌ها را نداد.

آنها وعدهٔ کاهش مالیات بر انرژی و سایر اقلام ضروری را می‌دهند و مالیات ثابت را برای افراد خوداشتغال حدود ٪۲۳ خواهند کرد البته منتقدان معتقدند این روش بیشتر به نفع اغنیا خواهد بود تا نیازمندان.

آنها می‌خواهند ممنوعیت استفاده از انرژی هسته‌ای را لغو کنند و قصد دارند میزان تولد در ایتالیا را با ارائهٔ امکانات حمایتی به خانواده‌ها بالا ببرند و قصد دارند با مهاجرت بی‌رویه مقابله کنند و روش‌های قانونمند مهاجرت را فراهم کنند.

جوزپه کونته، رهبر جنبش پنج‌ستاره، حزب عوام‌گرای ایتالیا که در انتخابات سال ۲۰۱۸ به رتبهٔ سوم دست یافت در این دوره بنابر نظر‌سنجی‌ها با ٪۱۴ از آرا در انتخابات حضور دارد و در‌حال‌حاضر عضو هیچ ائتلافی نیست.

آنها ابتدا با حزب راست افراطی لیگ همراه شدند و سپس به حزب دموکرات روی آوردند و در نهایت در دولت دراگی شرکت کردند. چند تن از نمایندگان این حزب در مجلس به دلیل مخالفت آقای کونته با ارسال سلاح به اوکراین از او رویگردان شدند.

این حزب به رهبری او به سوی چپ گرایش پیدا کرده است. شعار انتخاباتی این حزب چهار سال پیش درآمد کافی برای شهروندان نیازمند بود. اکنون هم آقای کونته از ۹ یورو حداقل دستمزد حمایت می‌کند و قصد دارد مالیات کسب‌و‌کار‌های محلی را حذف کند و تسهیلاتی برای حق شهروندی فرزندان مهاجران فراهم کند.

نظرات و وعده‌های جنبش پنج ستاره با جناح چپ میانه تفاوت چندانی ندارد و دو حزب اصلی میانه‌رو هشدار داده‌اند که ممکن است آقای کونته با انریکو لتا به توافق‌هایی برسد.

ماتئو رنتسی از حزب زنده‌باد ایتالیا و کارلو کالیندا از حزب آزیون به هم پیوستند و ائتلاف “قطب سوم” را تشکیل دادند به این امید که آرای چپ و راست را به‌دست آورند.

اگر آنها موفق به کسب بیش از ۱۰ درصد آرا شوند می‌توانند جلوی تشکیل دولت به نخست‌وزیری ملونی را بگیرند. وظیفهٔ رئیس‌جمهور ایتالیا، سرجیو ماتارلا است که مشخص کند چه کسی مامور تشکیل دولت می‌شود که بیشتر محتمل است فردی از ائتلاف پیروز را انتخاب کند.

میانه‌رو‌ها تمایل دارند که سیاست‌های طرفدار اروپا دولت دراگی را ادامه دهند و حتی از ماریو دراگی بخواهند که دوباره نخست‌وزیر شود هر‌چند به‌نظر نمی‌رسد ماریو دراگی، رئیس سابق بانک مرکزی اروپا، علاقه‌ای به این کار داشته باشد.

همانند جناح راست میانه آنها هم مایل به لغو ممنوعیت استفاده از انرژی هسته‌ای در ایتالیا هستند و مانند چپ میانه مایل به واردات بیشتر گاز مایع طبیعی هستند.

تیم آنها شامل دو وزیر سابق از حزب فورزا ایتالیا، ماریستلا گیلمینی و مارا کارفاگنا است که حزب برلوسکونی را به دلیل نقش آن در سرنگونی دولت دراگی ترک کرده بوده‌اند.