انتخابات ترکیه؛ بشار اسد دوست دارد چه کسی پیروز شود، اردوغان یا قلیچداراوغلو؟
عبور یک زن سوریهای از مقابل بیلبوردهای تبلیغاتی رجب طیب اردوغان و کمال قلیچداراوغلو
- نویسنده, گونچه آکپاموک
- شغل, بخش ترکی بیبیسی
روند عادیسازی روابط ترکیه و سوریه با میانجیگری روسیه در دسامبر ۲۰۲۲ و دیدار وزرای دفاع دو کشور شروع شد. چهارشنبه ۱۰ مه، وزرای خارجه ترکیه، سوریه، روسیه و ایران در مسکو دیدار کردند. با این حال کارشناسان اعتقاد دارند که با توجه به شرایط موجود، بعید است این دیدارها به سرعت به نتیجه برسد.
نتایج انتخابات پیش رو در ترکیه ممکن است تاثیرات مهمی بر آینده حدود سه میلیون و ۷۰۰ هزار پناهجو در شمال سوریه و سوریهای ترکیه بگذارد. سوریه میخواهد نیروهای نظامی ترکیه خاک این کشور را ترک کنند و در مقابل ترکیه هم خواهان آن است که امنیت مرزهایش را حفظ کند و برای بازگشت پناهجویان سوری راه حلی سیاسی و قانونی پیدا شود.
توماس پیرت، کارشناس ارشد در مرکز مطالعات و تحقیقات جهان اسلام و عرب به سرویس ترکی بیبیسی اطلاع داد که در انتخابات، دولت سوریه از گروههای اپوزیسیون در مقابل رجب طیب اردوغان حمایت میکند در حالیکه اپوزیسیون سوریه و به طور خاص گروه ارتش آزاد سوریه، که به شدت وابسته به حمایتهای ترکیه هستند، از آقای اردوغان حمایت میکنند.
با این حال آقای پیرت اعتقاد دارد که سخنان کمال قلیچداراوغلو، رقیب اصلی رجب طیب اردوغان در انتخابات، که گفته «مهاجران سوری را ظرف دو سال بازگردانده میشوند»، اظهاراتی غیرواقعی است چون نقض قوانین حقوق بشر است و با کشورهای غربی دچار مشکل خواهد شد.
آقای پیرت میگوید اگر اردوغان دوباره انتخابات را ببرد، احتمالا انگیزهاش را برای عادیسازی روابط با بشار اسد از دست خواهد داد چون اقدام ترکیه برای نرمالسازی روابط صرفا برای تاثیرگذاری بر نتیجه انتخابات و اقناع عموم بود که نشان داده شود دولت برای حل بحران سوریه تمام سعی خود را میکند.
از راست وزرای خارجه ترکیه، سوریه، روسیه و ایران در نشست مسکو برای عادیسازی روابط ترکیه و سوریه
این کارشناس مسائل منطقه از سوی دیگر به این موضوع اشاره میکند که دولت سوریه با حزب اپوزیسیون جمهوریخواه خلق آشناست و نمایندگانی از این حزب از زمان شروع جنگ داخلی سوریه چند مرتبه به این کشور سفر کردهاند و در مجموع بعضی از مقامهای این حزب دیدگاه مساعدی به دولت بشار اسد داشتهاند. با این حال، فارغ از آنکه چه کسی در آنکارا بر سر قدرت باشد، مسائل اساسی مانند حزب کارگران کردستان (پکک) و یگانهای مدافع خلق (یپگ)، آوارگان جنگ و عملیات نظامی در شمال سوریه بر عادیسازی روابط سایه میافکند.
به گزارش مراد شیشانی، گزارشگر بیبیسی عربی، «رژیم سوریه همیشه اعتقاد داشته اردوغان با حمایت از گروههای تروریستی در امور این کشور دخالت میکند و بنابراین روابط تلخی بین دو طرف برقرار بوده است.» با این حال ترکیه فارغ از شکل روابطش با سوریه، باید با واقعیت ژئوپلیتیکی موجود کنار بیاید.
اگر کمال قلیچداراوغلو انتخابات را ببرد، فرصت تازهای برای گفتوگوهای دو طرف فراهم خواهد شد اما سوال اساسی بیپاسخ است که آیا ترکیه حاضر میشود نیروهایش را از خاک سوریه خارج کند.