اوپنهایمر؛ روایتگر «ویرانگر دنیاها» و داستان ساخت اولین بمب اتمی
کریستوفر نولان (نفر سوم از راست) همراه با بازیگران فیلم اوپنهایمر در اولین اکران آن در لندن
«اوپنهایمر» آخرین فیلم کریستوفر نولان، فیلسماز سرشناس بریتانیایی-آمریکایی است که این روزها بر پرده سینما اکران شده و توجه منتقدان و تماشاگران را جلب کرده است.
فیلم اوپنهایمر بر اساس کتاب «پرومته آمریکایی» است که در سال ۲۰۰۶ جایزه پولیتزر در زمینه زندگینامهنویسی را برد. فیلم به زندگی جی رابرت اوپنهایمر ، فیزیکدان آمریکایی میپردازد که تحت رهبری علمی او، اولین بمب اتمی در جنگ جهانی دوم ۱۹۴۵ ساخته شد. از او بهعنوان «پدر بمب اتمی» نام برده میشود.
نقش اوپنهایمر را کیلیان مورفی بازی میکند. چندین چهره واقعی دیگر هم در این فیلم بازسازی شدند، مثل لزلی گرووز (با بازی مت دیمون)، ژنرالی که اوپنهایمر را استخدام کرد و همین طور افرادی از زندگی شخصی این دانشمند از جمله جین تتلاک (با بازی فلورنس پیو)، روانپزشکی که در دهه ۱۹۳۰ با اوپنهامیر رابطه داشت، و همسرش کیتی اوپنهایمر (با بازی امیلی بلانت). این فیلم با دو تکنیک رنگی و سیاه-سفید IMAX ساخته شده.
روزنامه «ایندیپندنت» فیلم اوپنهایمر را «هوشمندانه و خلاقانه» نامید که در بهترین شکلش ساخته شده است.
«گاردین» هم آن را «ناکامل» اما «خارقالعاده» دانست.
و «دیلی تلگراف» هم درباره بازی مورفی در این فیلم میگوید که «بهعنوان ویرانگر دنیاها» خوش درخشید. ویرانگر دنیاها عبارتی بود که اوپنهایمر سالها پس از ساختن بمب اتمی درباره خود به کار برد.
نولان در این باره بهبیبیسی گفته است: «او به ما این قدرت را داد که خودمان را نابود کنیم، چیزی که هرگز قبلا رخ نداده بود.»
مورفی در فیلم با کلاهی بر سر و سیگاری بر لب نقش رابرت اوپنهایمر را بازسازی میکند. گفته میشود اوپنهایمر از جوانی سیگار زیاد میکشید. مورفی همچنین تلاش کرده نگاه تکیده و مضطرب اوپنهایمر را برجسته کند که این موضوع از دید منتقدان پنهان نماند.
فیلم اوپنهایمر نه تنها درباره زندگی این فیزیکدان است بلکه در مورد «تصمیم باورنکردنی» دانشمندانی است که در آن مقطع گرفتند.
دن جولین، منتقد که به این فیلم پنج ستاره داد، بازی مورفی را «تمام مسحورکننده» دانست و فیلم را نه صرفا برای تماشا که برای تامل کردن توصیف کرد.
نولان اولین کارگردانی نیست که موضوع فیلمش زندگی اوپنهایمر شده، در سال ۱۹۸۰ بری دیویس یک سریال تلویزیونی در هفت قسمت درباره او ساخت که نقش اوپنهایمر را سم واترستون بازی کرد.
تصمیم برای ساختن بمب اتمی در زمانی که گمان میرفت رژیم نازی هیتلر در سودای دست یافتن به آن است، بین دانشمندان و سیاستمداران وقت آمریکا اهمیت پیدا کرد. آلبرت اینشتاین در جلب توجه مقامات آمریکایی نقش مهمی داشت هرچند پس از دو انفجار اتمی در هیروشیما و ناکازاکی همواره اظهار پشیمانی کرد.
اوپنهایمر در مصاحبهای در سالهای ۱۹۶۰، ابعادی تازه از احساساتش در آن زمان رو کرد. او گفت که لحظاتی بعد از انفجار، سطری از متن هندوی بهاگاواد گیتا به ذهنش خطور کرد که میگفت «اکنون من خود مرگ شدهام، ویرانگر دنیاها.»
شمار تلفات بر اساس برآوردهای تخمینی به ثبت رسیده اما تصور میشود حدود ۱۴۰ هزار نفر از جمعیت ۳۵۰ هزار نفری هیروشیما در آن زمان و دست کم ۷۴ هزار نفر از ساکنان ناگاساکی جان خود در این بمبارانها از دست دادند.
بیشتر بخوانید: