برق نیست، شهرهای بزرگ افغانستان در زمستان تاریک فرو رفتهاند
- نویسنده, مامون درانی
- شغل, بیبیسی
بی برقی شهرهای بزرگ افغانستان را در تاریکی فرو برده است. اهالی کابل میگویند که در شبانهروز ساعت فقط «یک ساعت» برق دارند. شرکت ملی برق افغانستان (برشنا) میگوید تنها ۳۰ درصد برق مورد نیاز پایتخت را میتواند تامین کند.
برشنا میگوید در حال حاضر ۱۳۶۰ مگاوات برق در سراسر افغانستان مورد نیاز است، اما تنها ۹۶۰ مگاوات برق را از منابع داخلی و وارداتی دریافت میکند که نزدیک به ۷۰ درصد آن در چهار ولایت مهم کشور به مصرف میرسد.
مشکل کمبود برق نه تنها زندگی روزمره را در کابل و یا شهر قندهار در جنوب کشور مختل کرده است، بلکه بسیاری از کارخانهها نیز کار خود را متوقف کردهاند.
کارشناسان برق میگویند مسئولان باید نیروگاههای کوچک، متوسط و بزرگ را در مناطق مختلف کشور بسازند تا برق کافی مورد نیاز تولید شود.
به گفته عبدالحمید عثمانی، ساکن شهر کابل، قطعی مداوم برق زندگی روزمره او را متاثر کرده است.
او به بیبیسی گفت: «قبلا وقتی برق نبود، خوب بود ژنراتورها فعال میشد و به صورت شیفتی به مردم برق میدادند اما حالا در ۲۴ ساعت برق نمیرسد، دیشب فقط یک ساعت برق آمد. در این هوای سرد در این مدت طولانی چه کنیم؟»
کابل در ۲۴ ساعت به ۷۲۵ مگاوات برق نیاز دارد، اما شرکت برق میگوید که آنها فقط ۲۲۱ مگاوات برق دارند.
کمبود برق به کابل محدود نمیشود، ولایت قندهار در جنوب افغانستان که به ۱۱۲ مگاوات برق نیاز دارد، در ۲۴ ساعت تنها ۴ مگاوات برق دریافت میکند.
کمبود برق بیش از نیمی از کارخانههای شهرک صنعتی در حاشیه شرقی شهر قندهار را که منبع درآمد هزاران نفر است از کار انداخته است و برای فعال نگه داشتن آنها به ۵۰ مگاوات برق نیاز است.
در همین حال، کابل از همسایگان افغانستان انتقاد میکند به تعهدات خود در صادرات افغانستان به طور کامل عمل نمیکنند. شرکت برشنا از کاهش متناوب واردات برق از کشورهای همسایه به دلایل فنی و مالی خبر میدهد.
امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان امروز در سخنرانی در محفلی در کابل گفت: «امیدوارم در این هوای سرد ازبکستان به وعده صادرات برق که با شرکت برشنا کرده است عمل کند و ۴۰۰ مگاوات برق به افغانستان بفرستد اما متاسفانه این برق را قطع کرده است که هموطنان با مشکل مواجه شدهاند.»
مامور شرکت برشنا در مزارشریف
سید سرور امانی، رئیس اتاق صنعت و معدن قندهار میگوید: در چند ماه گذشته حدود ۱۵ کارخانه تولیدی از قندهار به کابل و هرات منتقل شده است که آنجا برق است، اما بیکاری نیروی انسانی بار سنگینی برای قندهار شده است.
برق این پارک از دو منبع تامین میشود که یکی نیروگاه کجکی و دیگری ۴۰ مگاوات برق خورشیدی در این ولایت است. نیروگاه خورشیدی بدون سیم برق کارخانه کجکی قابل استفاده نیست و به دلیل کمبود آب سد کجکی، توربینهایش یک ماه است که از کار افتاده است.
برای توزیع متوازن برق، شرکت برشنا دو سال پیش پروژه «خط حلقهای» برق را با کمک برخی تمویلکنندگان بین المللی راه اندازی کرده است.
حکمت الله میوندی، سخنگوی اداره ملی برق افغانستان به بیبیسی در مورد وضعیت این پروژه گفت پروژه حلقه در دو بخش است:
از بندر آقینه تا ولایات جوزجان، بلخ و بغلان تا کابل و قندهار، پیشرفت کل ساخت تاسیسات برق ۷۰ درصد است.
همچنین برنامه ساخت یک خط ۵۰۰ کیلوولت از بندر تورغندی از طریق ولایتهای هرات و فراه به قندهار است، اما هنوز پیشرفتی در کار آن انجام نشده است.
انرژی تجدیدپذیر راهحل است؟
طلوع خورشید در بامیان به بودا و پنلهای خورشیدی میتابد
آقای میوندی همچنین با بیان اینکه شرکت برق یک برنامه پنج ساله در بخش انرژیهای تجدیدپذیر داخلی تهیه کرده است، ابراز امیدواری کرد که وعدههای سرمایه گذاری خارجی که به شرکت برشنا داده شده است، عملی شود.
بانک انکشاف آسیایی در گزارش مفصلی از پتانسیل انرژیهای تجدیدپذیر در افغانستان گفته است که این کشور پتانسیل تولید ۲۳۰۰۰ مگاوات برق آبی و ۲۲۰۰۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی دارد و با کمک باد توانایی تولید ۷۰۰۰۰ مگاوات برق را دارد.
در حال حاضر افغانستان ۸۰ درصد برق مورد نیاز خود را از منابع خارجی تامین میکند و از طرف دیگر سالانه ۲۲۰ تا ۲۸۰ میلیون دلار هزینه واردات برق به کشورهای همسایه میپردازد.