برپایی اعتراضهای تازه در نقاط مختلف ایران علیرغم تهدید مقامها
مرگ مهسا امینی به تظاهرات گسترده ضد حکومتی در یک هفته اخیر منجر شده است
در طول روز شنبه معترضان در شهرهای مختلف ایران بار دیگر تجمع های ضدحکومتی برگزار کردهاند؛ اعتراضاتی که علیرغم تهدیدهای تازه مقامها برای برخورد با معترضان ادامه مییابد. جرقه این اعتراضات بعد از مرگ مهسا امینی زده شد، دختر ۲۲ سالهای که بعد از بازداشت توسط گشت ارشاد جان باخت.
تصاویری از شهرهای متعدد به دست بیبیسی رسیده که از جمله اعتراضها در آمل، بابل، شیراز، تهران، شاهین شهر، سنندج، تبریز، شیراز، کرج، شهریار، رشت و فومن را نشان میدهد. با توجه به محدودیتهای اینترنت و خبررسانی این فهرست کامل نیست.
در یکی از ویدئوها که از شهر سنندج به دست بیبیسی فارسی رسیده، بار دیگر ماموران در حال شلیک مستقیم به معترضان دیده میشوند.
ویدیویی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که نشان میدهد جمعی از معترضان در آمل خودروی آتشنشانی را فراری میدهند. معترضان میگویند نیروهای امنیتی از دستگاه آتشنشانی برای متفرق کردن مردم استفاده میکنند.
در ویدئوی دیگری از آمل جمعیت قابل توجهی درحال راهپیمایی در یکی از خیابان های اصلی شهر شعار می دهند: «می جنگیم، می میریم، ایران رو پس می گیریم.» آمل یکی از کانونهای اصلی اعتراضات در یک هفته گذشته بوده است.
تظاهرات در تبریز هم ادامه یافته است. بر اساس گزارشها نیروهای امنیتی تلاش کردهاند با پاشیدن آب توسط ماشینهای آتشنشانی، تجمع معترضان را پراکنده کنند.
در ویدئویی از تجمع شیراز دیده میشود که دختری بدون روسری روی یک خودرو رفته و مردم دور او شعار میدهند: «مرگ بر دیکتاتور».
در محله آریاشهر تهران معترضان شعار میدهند «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه» و ویدئویی دیگر نشان میدهد که در خیابان ستارخان نیز تظاهراتی به پا شده است و شرایط ناآرام است. ستارخان جمعه شب هم صحنه اعتراضات قابل توجه بود.
در خیابان ولیعصر تهران هم شعار «زن، زندگی، آزادی» سر داده می شود. این یکی از شعارهای نخستین موج تظاهرات سراسری اخیر است که از سقز و سنندج آغاز شد. در خیلی تجمع هایی که در هشت روز اخیر برگزار شده زنان اعتراض ها را رهبری میکنند.
صبح روز شنبه بار دیگر تظاهراتی در دانشگاه تهران برگزار که با برخورد خشن ماموران دولتی روبرو شد. همزمان محمدعلی کامفیروزی، وکیل مائده دلبری، دبیر سابق مجمع اسلامی دانشجویان دانشگاه الزهرا از بازداشت موکلش خبر داد.
این تجمعات امروز در خارج از ایران از جمله در رم، برلین، آتن، استکهلم، لندن و ملبورن هم ادامه یافت.
روز شنبه مردم در شهرهای مختلف جهان از جمله رم، آتن و استکهلم به نفع معترضان تجمع کردند – اینجا در رم
همزمان گروه نتبلاکس – ناظر بر ترافیک اینترنتی در جهان – تایید کرد که اسکایپ در ایران از دسترس خارج شده است. احمد وحیدی، وزیر کشور ایران اعمال محدودیتهای اینترنتی را تائید کرده و اذعان کرده این محدودیتها برای «کنترل امنیت» است.
بعد از کشیده شدن دامنه اعتراضات به بیشتر ۳۱ استان ایران، رئیس جمهور این کشور روز شنبه قول برخورد «قاطعانه» با معترضان را داد.
تاکنون مرگ دست کم ۳۶ نفر در این اعتراضات تایید شده است. پیشتر ویدئوهایی از تیراندازی مستقیم با آنچه به نظر می رسد گلوله جنگی باشد به سوی معترضان در پیرانشهر، مهاباد، ارومیه و شهرهای دیگر منتشر شده بود.
هرچند ابراهیم رئیسی می گوید که در مورد مرگ مهسا امینی تحقیق خواهد شد، اما احمد وحیدی پافشاری کرده که خانم امینی مضروب نشده بود.
وزیر کشور جمهوری اسلامی روز شنبه گفت: «بعد این واقعه تلخ که موجب تاسف همگان شد و برابر دستور رئیس جمهور یک برنامه چند مرحلهای طراحی شد. بخش پزشکی، بخش قانونی، تحقیقات محلی، گزارشهای دستگاههای محلی از مراحل این بررسیها بود.»
او اضافه کرد: «نتیجه مشاهدات عینی، گفتگو با کسانی که در صحنه بودند، اخذ گزارش از دستگاههای مربوطه و سایر بررسیها نشان میداد که ضرب و شتمی صورت نگرفته است.»
هشدار عفو بینالملل
عفو بینالملل هشدار داده که شواهدی که جمع آوری کرده حاکی از «الگوی وحشتناک شلیک عمدی و غیرقانونی با سلاح جنگی به سوی معترضان توسط نیروهای امنیتی ایران است.»
این سازمان افزود که نیروهای دولتی فقط چهارشنبه شب ۱۹ نفر از جمله سه کودک را به ضرب گلوله کشتهاند. بیبیسی مستقلا این خبر را تایید نکرده است.
همزمان خبرگزاری ایسنا – وابسته به دولت – به نقل از فرمانده پلیس استان گیلان نوشته طی سه روز گذشته ۷۳۹ نفر از جمله ۶۰ زن در جریان اعتراضات این استان در شمال ایران بازداشت شدهاند.
رشت، انزلی، فومن و دیگر شهرهای استان گیلان از زمان آغاز اعتراضها به جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، شاهد اعتراضات فراوانی بوده و همچون مازندران، استان همسایه، از کانون های اصلی اعتراضات یک هفته گذشته بوده است.
همزمان بنابر گزارشهای رسیده به بیبیسی فارسی نیروهای امنیتی در شهرهای جنوبی ایران با حضور گسترده در خیابانها و همچنین بازداشت فعالان مدنی و سیاسی در پی تلاش برای جلوگیری از شکلگیری اعتراضات در این مناطقاند.
یک شاهد عینی روز شنبه از حضور «۲۰۰-۳۰۰ مامور» در محله امیری آبادان خبر داده و گفته یگانهای امنیتی با حضور گسترده مانع از شکلگیری هر تجمعی میشوند.
گزارشهای مشابهی از شهر بوشهر دریافت شده است. منابع آگاه در این شهر ساحلی به بیبیسی فارسی گفتهاند از زمان آغاز اعتراضات در نقاط مختلف ایران، نیروهای امنیتی در بوشهر با یورش به خانههای فعالان سیاسی و مدنی، چندین نفر را بازداشت کردهاند.
از بندرعباس در حاشیه خلیج فارس هم که در روزهای نخست اعتراضات شاهد تجمعهای اعتراضی بود گزارش میرسد که جو امنیتی حاکم بر این شهر مانع از برگزاری تجمعات شده است.
یک شاهد عینی از بندرعباس میگوید: «بندر وضع خیلی خرابه … مردم رو سرکوب میکنن … نمیگذارن بیان تو جاده و اعتراض بکنن … همه جا پر از مامور، پر از لباس شخصی.»
همزمان با ادامه بازداشت معترضان، بیبیسی شهادت برخی از بازداشتشدگان که میگویند مضروب شدهاند را شنیده است. یکی از آنها گفت که «بی رحمانه» کتک خورده و با صدها نفر دیگر به یک سلول کوچک انداخته شده است، جایی که از غذا، اب و دسترسی به توالت محروم بود.
به علاوه دولت عملیات تازه ای را برای سرکوب روزنامه نگاران و فعالان مستقل شروع کرده است. کمیته حفاظت از روزنامه نگاران در آمریکا میگوید که ۱۱ خبرنگار از روز دوشنبه بازداشت شدهاند.
انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران در بیانیهای نوشت که تاکنون نیلوفر حامدی، روحالله نخعی، فاطمه رجبی، علیرضا خوشبخت، مجتبی رحیمی، ویدا ربانی، الهه محمدی، الناز محمدی بازدشت یا احضار شدند.
سایر تحولات مهم این روز:
- فدراسیون بینالمللی حقوق بشر و سازمانهای عضو آن، جامعهی دفاع از حقوق بشر در ایران و کانون مدافعان حقوق بشر خواستار تحقیقات «سریع، غیرجانبدارانه و مؤثر» درباره گزارشهای مربوط به «شکنجه و رفتار سوء» با مهسا امینی شدند
- جمعی از سینماگران ایرانی از نیروهای نظامی خواستند تا اسلحه خود را به سمت مردم نشانه نروند. در این بیانیه از «جنبش عظیم تحولخواهی در ایران» حمایت شده و آمده که جنبش اخیر هیچگونه «استبداد، ولایت و دیکتاتوری منقضی را نمیپذیرد»
- برنیس کینگ، وکیل حقوق بشر و دختر دکتر مارتین لوتر کینگ، رهبر شهیر جنبش مدنی آمریکا، در توییتر به جان باختن مهسا امینی واکنش نشان داده و نوشته: «مهسا امینی می بایست اکنون زنده می بود. او دیگر زنده نیست چون اخلاقیات راستین که موجب تعالی و عشق به انسانها میشود، بیاهمیت مانده است. زنان مهماند، فارغ از این که چه بر تن میکنیم»
- علی آزادی، فرمانده انتظامی کردستان میگوید اعضای تیمی در قروه دستگیر شدهاند که به گفته او «قصد اغتشاش و کشتهسازی در جریان اعتراضات اخیر» در این استان را داشتند.
- به گفته رسانههایی که خبرهای فناوری را منتشر میکنند، در ۲۴ ساعت اخیر، فایلها و اپلیکیشنهایی به نام دسترسی به اینترنت ماهواره ای استارلینک در شبکههای اجتماعی منتشر شده که همگی بدافزار هستند
- باز کردن این فایلها میتواند به موبایل یا کامپیوتر کاربر آسیب برساند یا اطلاعات کاربر را به سرقت ببرد
- بعد از فیلتر شدن اینستاگرام، واتساپ، گوگل پلی و اپ استور حالا دسترسی به لینکدین هم با اختلال شدیدی همراه شده است.