تظاهرات در مولداوی؛ ما میخواهیم که روسیه به اینجا بیاید
- نویسنده, لوسی ویلیامسون
- شغل, بیبیسی
پس از جنگ اوکراین صادرات سوخت از روسیه به مولداوی نصف شده است
هزاران نفر از سراسر مولداوی، که هر کدام نگرانیهای خاص خود را در زمینه فقر و آینده دارند، خود را با اتوبوس مقابل ساختمان مرتفع پارلمان این کشور رساندهاند.
آلا، یکی از معترضان، می گوید: «با ما مانند انسانهای مسخره رفتار میکنند. دولت ما را مسخره کرده است.»
او که کلاه پشمی آبی روی سر دارد، با اشاره به صورت رنگ پریدهاش میگوید: «کسانی هستند که چهار یا پنج فرزند دارند و “هیچ چیزی” برای خوردن ندارند.»
به گفته رئیسجمهوری مولداوی، هر خانوار در این کشور بیش از ۷۰ درصد درآمد ماهیانه خود را باید برای هزینه انرژی بپردازد.
آلا با ناراحتی می گوید: «دولت نصف حقوق بازنشستگی من را میبلعد. زمانی که به این دولت رای دادیم، قول افزایش حقوق و مستمری داد، اما تا کنون یک “پول سیاه” آن را هم ندیدهایم.»
این تظاهرات که توسط «حزب سور»، حذب طرفدار دولت روسیه در مولداوی، سازماندهی شده، در سراسر اروپا و حتی آن سوی مرزهای این قاره، به دقت زیر نظر گرفته شده است. اکثر معترضان با اتوبوس به کیشیناو، پایتخت مولداوی، سفر کردند و طبق گزارشها، هزینههای این سفر توسط حزب سور تامین شده است.
چند روز پیش از برگزاری این گردهمایی، مایا ساندو، رئیسجمهوری این کشور، هشدار داده بود که روسیه در حال سازماندهی برای اعزام شبه نظامیان آموزشدیده به داخل کشور است. به گفته او، هدف مسکو از این عمل، سرنگون کردن دولت همپیمان با غرب اوست.
روسیه با رد این ادعاها گفته است که: «این اتهامها، تلاشی از سوی مقامهای مولداوی برای منحرف کردن ذهنیت جامعه از شکست سیاستهای اجتماعی و اقتصادی خود است.»
مایا ساندو، رئیس جمهوری مولداوی، هشدار داده بود که روسیه در حال سازماندهی برای اعزام شبه نظامیان آموزشدیده به داخل کشور است
مولداوی که در جنوب غربی اوکراین قرار دارد، شدیدا به گاز روسیه وابسته است. این کشور همچنین بخشی از جداییطلبان طرفدار روسیه را در خود جای داده است.
روسیه پارسال صادرات نفت و گاز خود به مولداوی را نصف کرد، زیرا به گفته مسکو، مولداوی دنبال حفظ جمعیت رومانیایی و روسی تبار، درخود است. اعتراضات به افزایش قیمت گاز و برق از پاییز امسال آغاز شد.
خانم ساندو، دوشنبه گذشته (۱۳ فوریه) در یک نشست خبری گفت که: «روسیه قبلا نیز تلاش کرده بود تا مولداوی را از طریق “بحران انرژی” بیثبات کند»، که به گفته او «انتظار میرفت باعث نارضایتی گسترده در سطح کشور و اعتراضات خشونتآمیز شود.»
او اضافه کرد: «الان این طرح شامل آموزش جداییطلبان […] نیز شده است که اقدامات خشونتآمیز انجام دهند، به ساختمانها و مؤسسات دولتی حمله کنند و یا حتی گروگان بگیرند.»
در چند روز گذشته ۵۷ نفر، از جمله گروهی از هواداران فوتبال از صربستان و چندین بوکسباز از مونته نگرو، پس از بررسیهای سرویسهای امنیتی از ورود به مولداوی منع شدند.» همزمان، حریم هوایی این کشور نیز، در این هفته به طور غیرمنتظرهای برای چند ساعت بسته شد.
روژین واسیلوی، رئیس پلیس مرزی مولداوی به بیبیسی گفت: «روسیه را کشوری متجاوز و تهدیدی علیه خود میدانیم. این تهدید از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲،آغاز جنگ اوکراین، وجود داشته است. اما این خطرهماکنون متفاوت است؛ به این دلیل که ما هم از داخل و هم از خارج تهدید شدهایم.»
آقای واسیلوی معتقد است تا زمانی که اوکراین به جنگ ادامه دهد و در جنگ پیروز شود، خطرات برای مولداوی وجود خواهد داشت: «اگر اوکراین سقوط کند، مولداوی کشور بعدی خواهد بود. اما ما نمی ترسیم.»
از آغاز جنگ اوکراین، دولت خانم ساندو تلاش کرده که وابستگی این کشور را به گاز روسیه کاهش دهد، اما حملات به زیرساختهای انرژی اوکراین و همچنین هزینه بالای واردات برق از رومانی، کار را برای مولداوی دشوار کرده است.»
رییس جمهوری مولداوی معتقد است که مشکلات امنیتی این کشور بیشتر ناشی از احزاب مخالف داخلی، مانند «حزب سور» است، و همزمان از پارلمان این کشور خواسته تا «قوانین امنیتی سختگیرانهتری را تصویب کنند.»
مارینا تاوبر، دبیر کل حزب سور، میگوید حزب او مخالف اتحادیه اروپا نیست و خواهان روابط سالم با همه طرفها است
مارینا تاوبر، دبیر کل حزب سور، از آن سو میگوید که «حزب او مخالف اتحادیه اروپا نیست و خواهان روابط سالم با همه طرفها است.»
اما کسانی نیز در حزب او هستند که اعتراف میکنند که از مداخله روسیه در سیاستهای این کشور استقبال میکنند.
پس از یک ساعت رانندگی به سمت شمال از پایتخت، به «اُرهی»، یکی از دفاتر این حزب رسیدیم و با یوری برنچی، از اعضای حزب ملاقات کردیم. او گفت: «ما از اتفاقات ماههای گذشته نمیترسیم، زیرا اگر روسیه میخواست مولداوی را اشغال کند، در کمتر از یک روز این کار را انجام میداد.»
وقتی از خانم برنچی پرسیده شد که آیا از آن استقبال می کند، صریحا پاسخ داد: « نظر شخصی من “بله” است. با حضور روسیه، وضعیت ما بسیار بهتر از الان خواهد بود.»
بسیاری از مردم مولداوی روابط نزدیکتر با غرب را راهی برای تضمین استقلال و دموکراسی مولداوی در این زمان میدانند. آنها حزب خانم ساندو که اکثریت مطلق را در پارلمان در دست دارد انتخاب کردند.
اما دیدگاه جمعیت مخالف، بیرون از پارلمان در روز یکشنبه (۱۹ فوریه) متفاوت بود و این خطر وجود دارد که این اختلاف نظرها، شکاف را در جامعه متنوع مولداوی بیشتر کند.
وقتی از آلا و دوستانش پرسیدم که آیا آنها معتقدند روسیه میخواهد به مولداوی نفوذ کند؟ با فریاد جواب میدهند: «بله، بگذارید که بیایند! ما می خواهیم آنها به اینجا بیایند. میخواهیم بخشی از روسیه باشیم.»