جام جهانی زنان ۲۰۲۳؛ فوتبالیست‌ها در مسابقات مقدماتی «در خطر» قرار داشته‌اند

در اوایل سال جاری، فیفا متعهد شد به جز جوایز مالی، شرایط مساوی در مسابقات جام جهانی زنان و مردان حاکم شود، از جمله امکانات بهتر سفر و اتاق‌های خصوصی برای هر یک از بازیکنان.

اما اکنون فیف‌پرو خواستار شرایط برابر برای زنان در مسیر صعود به جام جهانی است.

دکتر الکس کالوین، رئیس تحقیقات فیف‌پرو برای فوتبال زنان می‌گوید: «تعهدات و فشارها با حرفه‌ای شدن افزایش یافته است، اما شرایط و رفاه بازیکنان یا ثابت مانده یا حتی در مواقعی کاهش یافته است.»

از نظر او، بسیار مهم است به این نکته توجه شود که بیش از نیمی از بازیکنان زن از پشتیبانی روانی لازم برخوردار نبوده و یا حتی از آن آگاه نیستند. بنابراین باید از آنها حمایت کامل شود.

به گفته فیف‌پرو، تقریباً از هر سه بازیکنی که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، یک نفر هیچ دستمزدی برای بازی در تیم ملی کشورش دریافت نمی‌کند و بیش از نیمی از آنها معاینه پزشکی قبل از مسابقات نداشته‌اند.

سارا گرگوریوس، مدیر روابط استراتژیک فیف‌پرو برای فوتبال زنان، می‌گوید: «این شرایط اصلاً درخور بازیکنانی که باید همیشه در بهترین حالت خود باشند، نیست.»

او می‌گوید: «وقتی صحبت از تست‌های پزشکی قبل از مسابقات می‌شود، اعداد به خودی خود بسیار تکان دهنده و خطرناک هستند.»

خواسته او این است که همه بازیکنان در شرایط برابر باشند و هر چیزی کمتر از آن اصلاً قابل قبول نیست.

به گفته کارشناسان، در بسیاری از کشورهایی که سابقه طولانی در فوتبال حرفه‌ای مردان دارند، زیرساخت لازم برای مراقبت‌های پزشکی بیشتر مناسب بازیکنان مرد است تا بازیکنان زن.

دکتر کالوین می‌گوید: «به دلیل تعداد محدود باشگاه‌های حرفه‌ای [زنان] که استانداردهای حرفه‌ای را داشته باشند… نیاز بازیکنان زن در سطح بین المللی برای انجام این آزمایشات بیشتر است.»

او با اشاره به کنفدراسیون فوتبال آفریقا به عنوان یک نمونه‌ موفق، معتقد است که در این قاره، بازیکنان خدمات بهتری در مقایسه با بازیکنان قاره‌های دیگر دریافت می‌کنند.

او می‌گوید: «کنفدراسیون فوتبال آفریقا تلاش بسیاری کرده است تا نوار قلبی از همه بازیکنان گرفته شود… بنابراین وقتی کنفدراسیون‌ها آن را در اولویت قرار دهند، داده‌ها می‌توانند تغییر معناداری را نشان دهند.»

فیفا اخیراً متعهد شده است تا در مسابقات جام جهانی امسال زنان که در استرالیا و نیوزیلند برگزار می‌شود، سهمی از جایزه به بازیکنان داده شود.

به هر بازیکن از فهرست حداکثر ۲۳ نفره هر تیم، بسته به دستاورد تیم‌شان در رقابت‌ها، از سی هزار دلار برای بازیکنانی که تیمشان در مرحله گروهی حذف می‌شوند تا دویست و هفتاد هزار دلار برای بازیکنان تیم قهرمان تعلق می‌گیرد.

امسال برای اولین بار تیم ملی زامبیا در مسابقات جام جهانی فوتبال حاضر می‌شود. ایوارین کاتونگو، هافبک این تیم در دور مقدماتی، می‌گوید که این امر باعث شده توجه همه در کشور به فوتبال زنان جلب شود.

او معتقد است که تعهد فیفا گامی در مسیر درست برای فوتبالیست‌هایی است که پیشینه پر مشکل یا درآمد پایین دارند، به ‌ویژه برای بازیکنان آفریقایی. زیرا به آنها کمک می‌کند تا هزینه‌های زندگی خود و خانواده‌شان را تامین کنند.

اگرچه از نظر ایوارین، فوتبال زنان در زامبیا روز به روز محبوب تر می‌شود، اما وقتی صحبت از رویاهایش می‌شود، موفقیت را در خارج از کشور می‌بیند، جایی که پول و فرصت‌های بیشتری وجود دارد.

او می‌گوید: «رویای من برای حضور در جام جهانی این است که توسط تیم‌های دیگری دیده شوم. بعد از جام جهانی دیگر نمی‌خواهم در لیگ زامبیا بازی کنم.»

در مجموع ۳۶۲ بازیکن از شش کنفدراسیون در این نظرسنجی شرکت کردند.

پنج کنفدراسیون از شش کنفدراسیون، از مسابقات قهرمانی در سطح قاره خود برای تعیین کشورهای صعود کننده به جام جهانی استفاده کردند و تنها یوفا بود که رقابت‌های جداگانه‌ای برای این منظور برگزار کرد.

در مقدمه بیانیه فیف‌پرو ذکر شده است که در طول دوره مقدماتی، شرایطی بازیکنان در برخی از حساس‌ترین لحظات این رقابت‌ها، مطابق با استانداردهای بین المللی فوتبال نبود و آنها را در معرض خطر قرار می‌داد.

تقریباً تمام کسانی که در نظرسنجی فیف‌پرو شرکت کردند، معتقد بودند که پول و جایزه مسابقات باید بیشتر شود. مطابق این نظرسنجی، ۲۹ درصد بازیکنان ملی هیچ دستمزدی دریافت نمی‌کنند و ۹۳ درصد معتقد بودند دستمزدها و جوایز باید افزایش پیدا کند.

از نظر سلامتی، ۵۴ درصد شرکت‌کنندگان هیچ‌گونه آزمایش پزشکی پیش از مسابقات نداشته‌اند و ۳۹ درصد از آنها از حمایت روانی در حین مسابقات برخوردار نبوده‌اند.

از نظر حرفه‌ای نیز، تنها ۴۰ درصد خود را حرفه‌ای می‌دانستند و ۲۹ درصد از بازیکنان شرکت کننده در این نظر سنجی مجبور به اخذ مرخصی بدون حقوق برای شرکت در تمرینات فوتبال بوده‌اند.

فیف‌پرو در گزارش خود می‌گوید: «بازیکنان باید بین حضور در تیم ملی و تورنمنت‌های بین المللی یا حفظ شغل و منبع درآمد یکی را انتخاب کنند. در صورتی که آنها نباید در چنین شرایطی باشند که مجبور به انتخاب شوند.»

یکی از بازیکنانی که در یک باشگاه بزرگتر به موفقیت دست یافته است، لیسی سانتوس، ملی پوش کلمبیایی، است که در سال ۲۰۱۹ برای بازی در اتلتیکو مادرید به اسپانیا نقل مکان کرد.

او که در اوایل زندگی حرفه‌ای، برای دنبال کردن رویای خود با مشکلات مالی زیادی روبرو بود، درباره دوران رشدش در روستاهای کلمبیا می‌گوید: «من از خانواده‌ای بسیار فقیر هستم.»

او می‌گوید: «تا پیش از دعوت به تیم ملی کلمبیا، هیچگونه حمایت مالی نداشتم. کم کم با حضور در تمرینات، درآمد اندکی کسب کردم، زیرا که تیم ملی هزینه سفر مرا پرداخت می‌کرد.»

«از آن زمان دیگر از پدر و مادرم درخواست پول نکردم و تا جایی که می‌توانستم به آنها کمک کردم، اما مبلغی که تیم ملی به من پرداخت می‌کرد هم چندان نبود.»

با وجود عضویت در تیم ملی، همچنان امرار معاش از طریق فوتبال برایش ممکن نبود و مجبور بود با مادرش خانه‌ها را تمیز کند تا به درآمد خانواده کمک کند.

او می‌گوید: «واقعیت این است که شما از حمایت دائمی برخوردار نیستید تا بتوانید از فوتبال امرار معاش و فقط روی ورزش تمرکز کنید.»

در سال ۲۰۱۹، اتلتیکو مادرید لیسی را به خدمت گرفت و این زمانی بود که او متوجه تغییر بزرگی در زندگی حرفه‌ای خود شد.

او می‌گوید: «من در باشگاهی هستم که همه چیز به من می‌دهد، امکانات تمرینی، خدمات پزشکی و البته حقوق مناسب.»

«می‌دانم که بسیار خوش شانس هستم. زیرا باشگاه‌هایی هستند که حتی در همین لیگ اسپانیا، هیچ کدام از این خدمات را ارائه نمی‌دهند و بازیکنان روزهای بسیار بدی را در این تیم‌ها سپری می‌کنند.»

برگزارکنندگان جام جهانی زنان امیدوارند که امسال دو میلیارد نفر به تماشای این مسابقات بنشینند، تقریباً دو برابر بیشتر از ۱۲/۱ میلیارد بیننده مسابقات ۲۰۱۹ فرانسه.

جنیفر کوپر، سرپرست ورزش زنان سازمان ملل، می‌گوید: «فکر می‌کنم این بهترین راه برای از بین بردن کلیشه‌هایی است که همچنان پابرجا مانده‌اند. این مسابقات نشان می‌دهد که زنان توانمند هستند و الگوهای مناسبی برای دختران جوان ارائه می‌کند تا رویاهای خود را دنبال کنند. همچنین این مسابقات به عادی سازی فوتبال زنان کمک بسیاری خواهد کرد.»

بی‌بی‌سی با فیفا، شش کنفدراسیون فوتبال جهان و تیم‌های ملی کلمبیا و زامبیا تماس گرفت تا نظر آنها را در این گزارش مطرح کند، اما هیچ کدام حاضر به پاسخگویی نشدند.