جنگجویان واگنر؛ در روز شورش چه گذشت
- نویسنده, آناستازیا لوتارووا
- شغل, خبرنگار بخش روسی بیبیسی
سه هفته پس از شورش کوتاه مدت گروه واگنر، هنوز سوالاتی بیش از پاسخ در مورد آنچه دقیقاً در ۲۳-۲۴ ژوئن اتفاق افتاد و اینکه آیا آیندهای برای این گروه مزدور و رهبر آنها یوگنی پریگوژین وجود دارد، مطرح است.
جنگجویان واگنر به ندرت با رسانهها صحبت میکنند، اما بخش روسی بیبیسی با یکی از فرماندهان جوان آنها تماس گرفت که پس از تضمین ناشناس ماندن او، موافقت کرد تا تجربهاش را با ما در میان بگذارد.
هنگامی که یوگنی پریگوژین نیروهای خود را در ماه ژوئن به شهر روستوف در جنوب روسیه منتقل کرد، گلب، که نام واقعی او نیست، درست وسط عمیات بود.
گلب فرمانده جوانی بود که قبلاً در نبرد برای شهر باخموت در شرق اوکراین شرکت داشت.
او با واحد خود در پادگانی در منطقه اشغالی لوهانسک در حال استراحت بود که با آنها تماس گرفتند تا به ستونی از جنگجویان واگنر که اوکراین را ترک میکردند، بپیوندند.
این تماس در اوایل صبح روز ۲۳ ژوئن از سوی یک فرمانده واگنر گرفته شد که گلب به دلایل امنیتی تمایلی به ذکر نام او ندارد، اما میگوید او به دستور پریگوژین و شورای فرماندهی واگنر عمل میکرد.
به او گفته شد: «این یک استقرار کامل است. ما در حال تشکیل یک ستون هستیم، بیایید حرکت کنیم.»
گلب میگوید به هیچکس گفته نشد که ستون به کجا میرود، اما او با تعجب متوجه شد که آنها از خط مقدم دور میشوند.
او میگوید که جنگجویان واگنر هنگام عبور از مرز روسیه به منطقه روستوف، مطلقاً با هیچ مقاومتی مواجه نشدند.
او به یاد میآورد: «من هیچ مرزبانی ندیدم. اما پلیس راهنمایی و رانندگی در طول مسیر به ما سلام کرد.»
گروه واگنر این عکس را منتشر کرده و میگوید که این عکس مرزبانان روسی را در یک ایست بازرسی نشان میدهد که سلاحهای خود را زمین گذاشتهاند
کانالهای تلگرامی که از نزدیک با گروه واگنر در ارتباط بودند، بعداً ادعا کردند که نیروهای مرزبانی در ایست بازرسی «بوگایفکا» سلاحهای خود را هنگام ورود جنگجویان واگنر زمین گذاشتند.
این کانالها عکسی را به اشتراک گذاشتند که ظاهراً از محل حادثه است و تعدادی از افراد غیرمسلح را در استتار نشان میدهد.
هنگامی که آنها به روستوف نزدیک شدند، به جنگجویان دستور داده شد تا تمام ساختمانهای دستگاههای امنیتی مجری قانون در شهر را محاصره و فرودگاه نظامی را اشغال کنند. به واحد گلب گفته شد که کنترل ساختمان دفتر منطقهای افاسبی (اداره امنیت مخفی) در روستوف را به دست بگیرد.
وقتی آنها به ساختمان نزدیک شدند، به نظر میرسید که کاملاً قفل و خالی است. آنها یک پهپاد را بالای سرشان به پرواز درآوردند تا ببینند کسی آنجا هست یا نه و در نهایت بعد از نیم ساعت دری باز شد و دو نفر به خیابان آمدند.
گلب می گوید: «آنها گفتند، بچهها، بیایید معامله کنیم. گفتم، چه چیزی برای انجام معامله وجود دارد؟ اینجا شهر ماست.»
«بنابراین ما فقط توافق کردیم که همدیگر را به حال خود بگذاریم. آنها هر از گاهی بیرون میآمدند تا سیگار بکشند.»
خبرنگاران روستوف وضعیت مشابهی را در مورد بسیاری از ساختمانهای دولتی در داخل و اطراف شهر گزارش کردهاند. جنگجویان واگنر ابتدا پهپادها را بر فراز آنها به پرواز در میآوردند و سپس آنها را محاصره میکردند. هیچکس اجازه خروج نداشت، اما پیکهای تحویل غذا اجازه ورود داشتند.
بدون توضیح
در حالی که همه اینها در جریان بود، یوگنی پریگوژین، رهبر واگنر، در مقر ناحیه نظامی جنوب ارتش روسیه با ژنرال یونسبیک یوکوروف، معاون وزیر دفاع روسیه، و سپهبد ولادیمیر الکسیف، معاون رئیس ستاد کل، ملاقات کرد.
پریگوژین خواستار تحویل والری گراسیموف، رئیس ستاد کل ارتش، و سرگئی شویگو، وزیر دفاع شد.
تصویربرداری از ویدئویی که یوگنی پریگوژین، رئیس واگنر را در حال سخنرانی در روستوف در ۲۴ ژوئن نشان می دهد
همزمان با جلسه پریگوژین، ستون دیگری از جنگجویان واگنر در حال حرکت بود.
گلب گزارشهای رسانهها را تأیید میکند که این ستون توسط دیمیتری اوتکین رهبری میشد؛ پایهگذار واگنر، افسر سابق نیروهای ویژه، که به ندرت در انظار عمومی دیده میشود.
گلب میگوید: این ستون در بزرگراه اصلی به سمت ورونژ و ظاهراً به سوی مسکو در حال حرکت بود.
سپس از گلب پرسیدیم که در آن لحظه برنامه چه بود، پریگوژین چه طرحی داشت یا قصد داشت چه کاری انجام دهد؟
او میگوید: «ما هیچ ایدهای نداشتیم. ما هم مثل شما از تلگرام فهمیدیم که چه اتفاقی در حال رخ دادن است.»
چند ساعت بعد، تصاویری از اتفاقات روستوف در سراسر جهان پخش شد. مردم از دیدن ساکنان محلی و حتی روزنامهنگاران محلی که ظاهراً به برخی از جنگجویان واگنر که معمولاً ساکت و کمحرف بودند، لبخند میزدند و صحبت میکردند، متعجب شدند.
گلب با اشاره به تعداد زیادی از زندانیان سابق یا محکومان سابق که سال گذشته به استخدام گروه واگنر در آمده بودند، میگوید: «هیچکس به آنها نگفته بود که این کار را نکنید، هیچکس به آنها اهمیت نمیداد.»
اما برای جنگجویانی مانند گلب، که مدتها قبل از جنگ در اوکراین استخدام شده بودند، قوانین بسیار واضحتر درک میشوند.
او به بیبیسی گفت که در بهار امسال ، فرماندهی ارشد به آنها گفته بود که هرکس با رسانهها صحبت کند، کشته میشود. چندین جنگجوی سابق واگنر هم همین را به ما گفتهاند.
در غروب ۲۴ ژوئن، یکی از مافوقهایش با گلب تماس گرفت و بدون هیچ توضیحی به او گفت که او و واحدش اکنون باید به پایگاه خود در لوهانسک بازگردند.
زمانی که به پادگان برگشتند، اخبار را در تلگرام دنبال میکردند.
آنها خواندند که ابتدا اتهامات جنایی علیه پریگوژین مطرح اما بعد لغو شد و حالا قرار است که او به بلاروس برود.
آنها سپس خواندند که بر اساس گفته دمیتری پسکوف، سخنگوی مطبوعاتی ولادمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه که جنگجویان واگنر به دلیل «شایستگیهای رزمیشان» به خاطر این شورش مواخذه نخواهند شد.
جنگجویان واگنر در خیابانهای روستوف در جریان شورش
اما در حال حاضر برای گلب و واحد او، آیندهشان نامشخص است. به آنها گفته شده است که در پادگان خود در لوهانسک بمانند و منتظر دستورات بیشتر باشند.
او میگوید که میزبانان آنها، مقامات به اصطلاح جمهوری خلق لوهانسک، شبه نظامیان جداییطلب طرفدار روسیه در شرق اوکراین، مشتاق هستند تا در مورد برنامههای آینده خود و آنچه برای تجهیزات و مهمات آنها اتفاق میافتد، اطلاعات بیشتری کسب کنند.
ما از گلب پرسیدیم که چرا او نمیرود. او گفت: «هنوز قرارداد من به پایان نرسیده است.»
مقصد بعدی بلاروس
از زمان پایان شورش واگنر، فراز و فرودهای غیرمنتظره زیادی در این ماجرا رخ داده است.
اخیراً مشخص شد که تنها پنج روز پس از این شورش، ولادیمیر پوتین با پریگوژین و ۳۵ فرمانده ارشد واگنر در کرملین ملاقات کرده است.
مشخص نیست این ۳۵ نفر دقیقاً چه کسانی بودند.
دو فرمانده واگنر که با علائم تماس «زامبی» و «لوتوس» شناخته می شوند، با کانالهای تلگرامی نزدیک به گروه واگنر صحبت کرده و نظرات خود را در مورد اتفاقات بعدی به اشتراک گذاشتهاند.
لوتوس که نام اصلیاش آنتون یلیزاروف است، گفت: «همه ما تا اوایل ماه اوت به تعطیلات فرستاده شدیم.»
او در تلگرام گفت: «شخصاً پنج سال است که با خانوادهام به دریا نرفتهام و بقیه افراد هم اکنون درگیر مسائل خانوادگی هستند.
تصمیمی که شورای فرماندهان گرفته است این است که به همه فرصت استراحت بدهد، قبل از کار بزرگی که در انتظار ماست.»
یلیزاروف گفت که این «کار بزرگ» شامل چرخش جنگجویان واگنر در مناطقی است که او آن را «مکانهای دور» مینامد. او احتمالاً به مکانهایی مانند جمهوری آفریقای مرکزی اشاره میکرد که از آنجا گزارش شده است که اخیراً بیش از ۶۰۰ مزدور روسی به خانه بازگردانده شدهاند.
این به دنبال شکایت های متعدد خانوادههای جنگجویان واگنر مبنی بر این است که با وجود امضای قراردادهای شش ماهه، بستگان آنها بیش از یک سال است که در کشورهای آفریقایی گیر افتادهاند.
فرمانده واگنر که با علامت تماس «زامبی» (سمت راست) شناخته می شود، مصاحبه ای نادر با ولادیمیر سولوویف مجری و مبلغ تلویزیون روسی انجام میدهد
یلیزاروف همچنین در مورد بلاروس و برنامههایی برای انتقال برخی از جنگجویان واگنر به آنجا صحبت کرد.
او گفت: «دومین و چالش برانگیزترین مساله ورود به بلاروس است. ما باید پایگاهها و میدانهای آموزشی را آماده کنیم با نهادها و ادارات خودگردان محلی هماهنگی کنیم و همکاری با نیروهای امنیتی بلاروس و کارهای لجستیکی را سازماندهی کنیم.»
دومین فرمانده «زامبی» نیز در تلگرام درباره آینده واگنر صحبت کرده است.
زامبی گفت: « ما نه تنها با یک قرارداد، بلکه با یک ایده مشترک که مبارزه است، متحد شدهایم.»
«ما نمی خواهیم فقط برای مدت کوتاهی در صحنه باشیم، بلکه ما میخواهیم برای وطن مفید باشیم.»
ولادیمیر سولویف، مجری و تبلیغ کننده تلویزیون روسی، «زامبی» را یک جنگجوی سابق نیروهای ویژه به نام بوریس معرفی کرده است.
زامبی گفت: «بسیاری ما را مزدور میدانند، اما این درست نیست. ما میهنپرستی بیشتری نسبت به دیگران داریم. ما بدون اینکه دریغی از فدا کردن جان خود داشته باشیم، میجنگیم.»
از زامبی پرسیده شد که آیا او و همرزمانش همانطور که رئیس جمهوری روسیه پیشنهاد داده است به ارتش عادی ملحق میشوند یا خیر.
او گفت: «من یا با جنگجویانم یا در شرکت نظامی خصوصی واگنر خواهم بود یا با خوشحالی در خانه جلوی تلویزیون استراحت خواهم کرد.» « و بقیه افراد هم همینطور فکر میکنند.»
بیبیسی همین سوال را از گلب که اکنون با واحد خود در لوهانسک نشسته است، مطرح کرد.
او گفت که تا حالا یک نفر را نمیشناسد که با وزارت دفاع قرارداد بسته باشد.