جنگ اوکراین؛ آیا ضدحمله اوکراین پیشرفتی داشته است؟

اگر نیروهای اوکراین بتوانند از این جبهه و به سمت دریای آزوف پیش بروند، می‌توانند مسیر دسترسی روسیه به تدارکات مورد نیاز که از شهر روستوف-نا-دونو در روسیه به کریمه فرستاده می‌شوند را کاملا قطع کنند.

تا این لحظه در این جبهه بجز منطقه‌ای در اطراف روستاهای روبوتینه و وربووه در ناحیه زاپوریژیا (که در نقشه بارنگ بنفش مشخص‌شده‌اند) پیشروی چندانی صورت نگرفته است.

اگر اوکراین بتواند این شریان حیاتی که تدارکات روسیه را تأمین می‌کند قطع کند، حفظ قرارگاه عظیم نظامی در کریمه، که در سال ۲۰۱۴ ضمیمه خاک خود کرد، برای روسیه غیرممکن خواهد شد.

با وجود موانع جدی به تازگی نشانه‌های تأییدشده‌ای از پیشرفت نیروهای اوکراین از میان خطوط دفاعی روسیه در امتداد مرز جنوبی این جبهه مشاهده شده است.

ما موفق شده‌ایم صحت ۹ ویدئوی منتشرشده در شبکه‌های مجازی را که در نزدیک روستای وربووه فیلمبرداری شده‌اند، تأیید کنیم.

چهار تا از این ویدئوها نیروهای اوکراینی را نشان می‌دهند که در حال تلاش برای شکستن سد دفاعی روسیه در شمال وربووه هستند.

این ویدئوها فقط تلاش برای عبور از سد دفاعی روسیه را نشان می‌دهند و به این معنی نیستند که اوکراین توانسته است کنترل این نواحی را در دست بگیرد.

تا کنون فقط شاهد عبور پیاده‌نظام اوکراین از این نواحی بوده‌ایم، اما هنوز نیروهای زرهی اوکراینی را مشاهده نکرده‌ایم که بخواهند از این شکاف ایجادشده در نیروهای دشمن استفاده کنند و برای بازپس‌گیری به منطقه سرازیر شوند.

مسکو از قبل ضدحمله‌های اوکراین را پیش‌بینی کرده بود و ماه‌ها صرف تدارک یکی از قوی‌ترین سدهای چندلایه دفاعی جهان در این مناطق کرد.

این لایه‌های دفاعی از بالا چنین به چشم می‌آیند: چندین ردیف مانع و سنگر و استحکامات بتونی درهم قفل‌شده و میدان‌های مین که همه آن‌ها تحت پوشش توپخانه هستند. همچنین یک لایه دفاعی که به اصطلاح «دندان‌های اژدها» نامیده می‌شود، موانع بتونی و مستحکم ضد عبور تانک هستند که در این میان قرار گرفته‌اند.

میدان‌های مین وسیع یکی از دلایل کندی پیشرفت نیروهای اوکراین هستند.

این میدان‌ها دارای تراکم بالای مین هستند، به طوری که در بعضی مناطق در هر مترمربع پنج مین جاسازی شده است.

اولین یورش اوکراین در ماه ژوئن برای عبور از این میدان‌ها شکست خورد و تجهیزات و زره‌پوش‌های مدرنی که کشورهای غربی تأمین کرده بودند، متلاشی شدند و سوختند. نیروی پیاده‌نظام اوکراین هم به همین میزان در دام این سدهای دفاعی افتادند و تلفات وحشتناکی به‌جا گذاشتند.

نیروهای اوکراین ناگزیر باید مین‌ها را با پای پیاده و اغلب در شب‌ها و گاه زیر آتش دشمن پاکسازی کنند، که به همین دلیل پیشروی آن‌ها تا به امروز کند بوده است.

تانک‌ها و زره‌پوش‌های اوکراینی در معرض آسیب شدید از طرف مین‌ها و پهبادها و موشک‌های ضدتانک روسیه هستند. این وضعیت را می‌توان در یکی از ویدئوهایی دید که بی‌بی‌سی صحت آن را تأیید کرده است. در این ویدئو یک تانک چلنجر-۲ که بریتانیا به اوکراین داده است، نزدیک روبوتینه مورد هدف قرار می‌گیرد.

این تانک‌ها فقط در صورتی می‌توانند پیشروی داشته باشند که مسیری با عرض مناسب برای عبور آن‌ها از مین پاک شده باشد و حضور توپخانه‌های روسیه هم کاهش پیدا کرده باشد.

دکتر مارینا میرون از بخش مطالعات جنگ دانشگاه کینگز کالج لندن می‌گوید: «مشکلی که اوکراین در حال حاضر دارد ایجاد یک حفره بزرگ در سد دفاعی روسیه است تا بتواند نیروهای بیشتری از طریق آن وارد آن منطقه کند.»

همزمان روسیه هم در حال ارسال قوای کمکی و تقویت مواضع خود است. این یک میدان جنگ سیال است و مدام تغییر می‌کند، و روسیه همچنان می‌تواند مواضعی که اوکراین به دست آورده است را پس بگیرد.

ما موقعیت جغرافیایی ویدئوی یکی از پهبادهای روسی را بررسی کردیم. داده‌های ما گزارش‌های مبنی بر پیشرفت نیروهای ویژه روسیه به نام «وی‌دی‌وی» در نزدیک شهر وربووه را تأیید می‌کنند. این نیروهای ویژه برای بستن تمام حفره‌هایی که ضدحمله‌های اوکراین در سد دفاعی روسیه ایجاد کرده‌اند، وارد عمل شده‌اند.

کاترینا استپاننکو، تحلیلگر امور روسیه در اندیشکده دفاعی و امنیتی «موسسه خدمات متحده سلطنتی» واقع در لندن، می‌گوید: «نیروهای اوکراین در میدان جنگ همچنان با مقاومت نیروهای روس مواجه هستند.»

خانم استپاننکو می‌گوید: «در کنار آتش توپخانه و حمله پهبادها و ساختارهای دفاعی، نیروهای روسیه به‌شدت از ابزارهای مختلف جنگ الکترونیک برای مختل کردن پیام‌های نیروهای اوکراین و پهبادهای آن‌ها استفاده می‌کنند.»

اوکراین به‌سختی توانسته است حدود ۱۰ درصد به سمت ساحل پیشروی داشته باشد. اما واقعیت بسیار پیچیده‌تر از این ارقام است.

نیروهای روسیه بعد از سه ماه حمله‌های شدید اوکراین، از جمله حمله موشک‌های دوربرد که مسیر تأمین تدارکات آن‌ها را هدف قرار داده‌اند، خسته و احتمالاً ناامید هستند.

اگر اوکراین بتواند بقیه سدهای دفاعی روسیه را در هم بشکند و تا شهر توکماک پیش برود، می‌تواند خط راه‌آهن و جاده‌ای که روسیه از آن برای دسترسی به کریمه استفاده می‌کند را با توپخانه خود هدف بگیرد.

اگر آن‌ها بتوانند به این هدف‌ها برسند می‌توان عملیات ضدحمله اوکراین را موفق دانست.

این ضدحمله احتمالا نتواند جنگ را یکسره و تمام کند؛ جنگ ممکن است تا سال ۲۰۲۴ و حتی بیشتر طول بکشد، اما ضدحمله در صورت موفقیت می‌تواند عزم روسیه به جنگ را ضعیف کند و اوکراین را در مذاکرات احتمالی صلح که در پیش رو است، در موقعیت قوی‌تر قرار دهد.

اما زمان برای کی‌یف به‌سرعت می‌گذرد. فصل باران و سرما در عرض چند هفته از راه خواهد رسید و حرکت در جاده‌های گل‌آلود و پیشروی بیشتر را سخت‌تر خواهد کرد.

علاوه بر همه این‌ها، نامعلوم بودن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا در سال آینده هست. در صورت پیروزی جمهوری‌خواهان کمک‌های نظامی به اوکراین احتمالا به‌شدت کاهش خواهد یافت.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، می‌داند باید هر طور شده تا آن زمان در میدان جنگ دوام بیاورد. اوکراینی‌ها هم می‌دانند باید در این ضدحمله موفق شوند.

گزارش: جیک هورتون، پل براون، بندیکت گارمن، دنیل پولامبو، اولگا رابینسون، توماس اسپنسر

گرافیک: تورال احمدزاده، مارک برایانسون، اوران ریوالت