منبع تصویر، Getty Images
کاخ سفید اعلام کرده که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا با صدور فرمانی، افغانستان را از عنوان «متحد عمده غیرناتو ایالات متحده» خارج کرده است.
خبرنامه وبسایت کاخ سفید در ۲۳ سپتامبر متن فرمان جو بایدن را منتشر کرده است: «بنا به اختیاراتی که قانون اساسی و قوانین ایالات متحده آمریکا از جمله بخش ۵۱۷ قانون کمک خارجی ۱۹۶۱، با اصلاحیه آن (قانون) به عنوان رئیس جمهور به من داده‌اند، بدین وسیله افغانستان را از عنوان متحد اصلی غیرناتو ایالات متحده خارج می‌کنم، به منظور اهداف این قانون و قانون کنترل صادرات تسلیحات.»
دو ماه پیش نیز آقای بایدن از کنگره آمریکا خواسته بود که افغانستان را از فهرست «متحدعمده غیرناتو» حذف کند.
در آن زمان، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در واکنش این خبر گفته بود «طالبان نگران حذف افغانستان از فهرست متحد اصلی غیرناتو نیست. چون این عضویت هیچ منفعتی هم ببار نیاورده بود».
اهمیت عنوان «متحد عمده غیرناتو» برای افغانستان چه بود؟
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه پیشین آمریکا، افغانستان را در سال ۲۰۱۲ به عنوان «متحد اصلی غیرناتو» اعلام کرد.
این عنوان برای افغانستان زمینه‌های قانونی همکاری‌های نظامی نزدیک از جمله واگذاری و یا فروش سلاح به افغانستان را تسهیل می‌کرد.
حالا با این اقدام آقای بایدن، این زمینه‌ها پایان داده شد و پس از این، همه ارگان‌های دولت فدرال آمریکا در مورد واگذاری و یا فروش احتمالی تسلیحات و خدمات نظامی و امنیتی به این کشور آن را در نظر خواهند گرفت.
آمریکا بزرگترین حامی مالی و تسلیحاتی افغانستان در دو دهه گذشته بود.
گفته شده که آمریکا حدود «۸۰ میلیارد دلار» برای نیروهای امنیتی افغانستان خرج کرده است اما بازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان (سیگار) بنا به گزارش پنتاگون می‌گوید حدود ۷.۲ میلیارد دلار تجهیزات نظامی آمریکایی و ناتو جا مانده در افغانستان به دست طالبان افتاده است.
اجرایی‌شدن این فرمان، آینده همکاری‌های احتمالی ناتو و به ویژه آمریکا در زمینه‌های آموزش نیروهای نظامی، خرید یا اجاره سلاح و تجهیزات نظامی به افغانستان تاثیر می‌گذارد.
کشورهایی را که آمریکا در فهرست «متحد اصلی غیرناتو» قرار می‌دهد، تضمین دفاعی متقابل مانند کشورهای عضو ناتو ندارند. اما از امکانات و سهولت‌های زیادی برخوردار می‌شوند؛ مانند وام، استفاده از انبارهای ذخیره جنگی متعلق به آمریکا، قراردادهای خرید اسلحه، تجهیزات و همچنین تعمیرات اساسی تجهیزات نظامی.
در آغاز سال جاری میلادی، آمریکا قطر و کلمبیا را به فهرست «متحد اصلی غیرناتو» خود اضافه کرد.
بیش از یک سال از خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان می‌گذرد و شماری از مقام‌های حکومت طالبان در فهرست تحریم اقتصادی آمریکا قرار دارند، و همکاری‌های نظامی میان دو کشور رسما پایان یافته بود.
آمریکا نگران حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان تحت کنترل طالبان است و می‌گوید که بنا به توافقنامه دوحه با طالبان در فوریه ۲۰۲۰، بر نظارت هوایی این کشور موسوم به «عملیات روی افق» ادامه می‌دهد.
پرواز و حمله هواپیماهای بدون سرنشین بر فراز افغانستان بخشی از آن است و در یکی از این حملات ایمن الظواهری، رهبر القاعده کشته شد.
این در حالی است که رهبران طالبان، بارها خواستار بهبود مناسبات خود با آمریکا شده‌اند.
دو ماه پیش، هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان در پیام عید قربان خود خواهان روابط خوب دیپلماتیک، اقتصادی و استراتژیک با کشورهای جهان از جمله آمریکا شد.
اما رهبر طالبان در «نشست بزرگ علما» در کابل گفت که دیگر به مشورت‌های به گفته او، «کافران حتی اگر مورد حمله اتمی قرار بگیریم گوش فرا نخواهیم داد.»
او برخی کشورهای خارجی را نیز متهم به «فتنه انگیزی بر علیه امارت اسلامی»- نامی که طالبان، حکومت خود را می‌نامد- کرد و گفت این کشورها می‌خواهند «نظام» طالبان را از بین ببرند.
