دفتر حقوق بشر سازمان ملل: ایران امسال بیش از ۲۰۰ نفر را اعدام کرده است

شدت گرفتن اعدام‌ها در روزهای اخیر به خصوص اعدام دو شهروند به اتهام «سب النبی» (توهین به پیامبر) باعث خشم گسترده‌ در میان ایرانیان شده است.

یوسف مهرداد و صدرالله فاضلی زارع روز دوشنبه اعدام شدند.

منابع خبری جمهوری اسلامی اتهامات این دو شهروند را «جرایم علنی نظیر سب‌النبی، اهانت و اتهام به مادر پیامبر اسلام، استخفاف قرآن به وسیله سوزاندن و توهین به مقدسات» عنوان کردند.

نهادهای حقوق بشری گفتند که این دو فقط به نقد خرافات دینی پرداخته بودند.

پیش از آن در روز شنبه حبیب اسیود (حبیب فرج‌الله چعب) شهروند ربوده شده ایرانی سوئدی اعدام شد.

اتحادیه اروپا، آمریکا، سوئد، هلند، نروژ، دانمارک، اسلوونی و استونی هم اعدام حبیب اسیود را محکوم کرده‌اند.

حامد اسماعیلیون از خانواده های دادخواه پرواز ۷۵۲ اوکراین و از مخالفان حکومت ایران روز سه‌شنبه در توییتی نوشت: «در اعتراض به اعدام‌های پرشمار، در اعتراض به حکم اعدامِ بی‌گناهانی که زیر تیغِ ستمگران گرفتار شده‌اند؛ به خیابان‌های جهان برمی‌گردیم.»

عدم شفافیت رویه قضایی طی شده در قوه قضائیه جمهوری اسلامی برای صدور و اجرای چنین احکامی مورد اعتراض فعالان حقوق بشر و کارشناسان حقوقی بوده است. همچنین عدم رعایت حقوق متهم از لحظه بازداشت، عدم دسترسی به وکیل و مواردی از این دست مورد اعتراض حقوقدانان مستقل بوده است.

هفته گذشته خبرگزاری حال وش که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد گزارش داد که نهم تا ۱۴ اردیبهشت ۲۰ شهروند بلوچ اعدام شده‌اند. این افراد شامل ۱۸ مرد و دو زن به قاچاق مواد مخدر و قتل متهم شده بودند.

حال وش همچنین نوشت که «از ۲۹ مرداد ماه ۱۴۰۱ تا ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ دست کم ۱۱۷ شهروند بلوچ در زندان‌های مختلف ایران اعدام شده اند که این آمار تعداد افراد احراز هویت شده است که نگرانی فعالان و سازمانهای حقوق بشری را بدنبال داشته است.»

سیستان و بلوچستان از جمله محروم‌ترین استان‌های ایران است که به دلیل قرار گرفتن در مسیر ترانزیت قاچاق از حساسیت امنیتی بالایی برخوردار است.

فعالان حقوق بشر می‌گویند متهمان و زندانیان در مناطقی چون سیستان و بلوچستان، کردستان و خوزستان بیشتر با برخوردهای خشن و مجازات‌های سختگیرانه روبرو هستند، اما اطلاع‌رسانی و پوشش رسانه‌ای کمتری درباره آنها انجام می‌شود.

روز جمعه مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در نماز جمعه با اشاره به کثرت اعدام‌ زندانیان بلوچ در هفته گذشته بار دیگر از حکومت انتقاد کرد و گفت: «کدام دولت ملت خود را می‌کشد؟»

در روزهای اخیر هم نگرانی‌ها از «افزایش احتمال اعدام» شش زندانی عرب در زندان شیبان اهواز ابراز شده است.

اعدام‌ها در ایران «۷۵ درصد بالا رفته تا هراس اجتماعی القا شود»

سازمان حقوق بشر ایران و سازمان متحد علیه مجازات اعدام ۲۴ فروردین در گزارش مشترکی از افزایش ۷۵ درصدی اجرای مجازات مرگ در ایران در سال گذشته میلادی خبر دادند؛ افزایشی که به گفته این دو سازمان نشان می‌دهد که رهبران ایران «مجازات اعدام را به‌عنوان راهی برای القای هراس اجتماعی به‌منظور حفظ قدرت به کار می‌گیرند.»

بنا بر این گزارش در سال ۲۰۲۲ دست کم ۵۸۲ نفر در ایران اعدام شدند، که نسبت به آمار ۳۳۳ نفری سال قبل از آن ۷۵ درصد افزایش داشته است.

این همچنین بالاترین آمار اعدام در ایران ظرف هشت سال گذشته بود.

این گزارش گفت که حداقل ۱۵ مورد از اعدام‌ها برای عناوین اتهامی چون «محاربه» و «افساد فی‌الارض» انجام شد.

مقام‌های ایرانی عملا جرم سیاسی را به رسمیت نمی‌شناسند و با مخالفان به عنوان متهم امنیتی برخورد می‌کنند.

اکثریت بزرگ اعدام‌های مورد اشاره در گزارش سازمان‌ حقوق بشر ایران در سکوت مقام‌های قضایی انجام شده و آنها تنها درباره ۷۱ مورد اطلاع‌رسانی کرده‌اند، که یعنی ۸۸ درصد اعدام‌های ثبت‌شده بدون اعلام رسمی صورت گرفتند، میزانی که نسبت به روند اطلاع‌رسانی و اعلام رسمی به طور متوسط یک مورد از هر سه اعدام کاهش داشته و حاکی از پنهانکاری بیشتر حکومت است.

بنا به این گزارش حداقل ۲۸۸ اعدام در سال گذشته میلادی با اتهام قتل بوده است، که این تعداد ۴۹ درصد از کل اعدام‌های سال ۲۰۲۲ و بالاترین میزان در ۱۵ سال گذشته است.

دو مورد اجرای اعدام در اماکن عمومی، که یکی از آنها درباره مجیدرضا رهنورد در مشهد صورت گرفت، اعدام دست‌کم سه کودک‌مجرم و همچنین اعدام دست‌کم ۱۶ زن از دیگر موارد ثبت‌شده در گزارش سالانه اعدام‌ها در ایران است.

مخالفت با مجازات اعدام یکی از محورهای اعتراضات ماه‌های گذشته در ایران بود.

در چند مورد هم خانواده‌های محکومان به اعدام در پرونده‌های مواد مخدر برابر زندان‌ها تجمع کرده‌اند.

تشکل‌های مستقل صنفی و مدنی داخل ایران در «منشور مطالبات حداقلی» خود خواهان لغو مجازات اعدام شده‌اند و شماری از خانواده‌های قربانیان خشونت حکومتی در ایران نیز با انتشار «پیمان دادخواهی» و «منشور دادخواهی» از جمله بر ضرورت لغو مجازات اعدام تاکید کرده‌اند.

ایران در کنار عربستان و چین بالاترین آمار اعدام را در جهان دارد.