دولت چین لباسهایی را که «باعث جریحهدار شدن احساسات ملی شود» ممنوع میکند
کارشناسان حقوقی فقدان شفافیت و ابهام موجود در متن پیشنهادی را مسالهساز دانستهاند
پیشنویس قانون «منع سخن گفتن و لباس پوشیدن مضر به روحیه مردم چین» که توسط دولت آن کشور تدوین شده بحثهای داغی را در شبکههای اجتماعی برانگیخته است.
در صورت اجرایی شدن این قانون، افراد متخلف ممکن است به پرداخت جریمه یا حبس محکوم شوند اما در متن پیشنهادی هنوز مشخص نشده که چه مواردی مشمول تخلف از این قانون خواهد بود.
کاربران شبکههای اجتماعی و کارشناسان حقوقی خواهان شفافیت بیشتر در این مورد شدهاند تا از شدت عمل خودسرانه در اجرای آن جلوگیری شود.
برای اولین بار در چند دهه اخیر، دولت چین بهتازگی مجموعه تغییراتی را در قوانین امنیت عمومی پیشنهاد کرده است.
قانون مربوط به نحوه پوشاک، واکنش فوری مردم را درپی داشته و بسیاری از کاربران فضای مجازی آن را اقدامی افراطگرایانه و مهمل توصیف کردهاند.
براساس بندهای بحث برانگیز این قانون، کسانی که دیگران را به استفاده از پوشش یا نمادهایی تشویق کنند که «احساسات ملت چین را جریحهدار میکند» ممکن است به مجازات تا ۱۵ روز حبس یا پرداخت تا ۵ هزار یوان (حدود ۶۸۰ دلار) جریمه محکوم شوند.
تهیهکنندگان و منتشر کنندگان مقالات یا سخنرانیهایی که همین تاثیر را داشته باشد نیز با همان مجازاتها مواجه هستند.
براساس قانون پیشنهادی همچنین هر اقدام یا سخنی را که به منزله «توهین، ناسزا و جسارت به نام قهرمانان و شهدای ملی بوده یا به هر نحو شهرت آنها را خدشهدار کند» نیز مشمول مجازات میشود. آسیب به مجسمههای این قبیل افراد هم مجازاتهایی در پی دارد.
کاربران شبکههای اجتماعی این سئوال را مطرح کردهاند که مجریان چنین قوانینی به چه نحو قادر خواهند بود به طور یک جانبه تعیین کنند که در چه زمانی و چگونه عواطف و احساسات ملت «جریحهدار» شده است.
یکی از کاربران با انتشار پستی در ویبو (توییتر چینی) نوشت: «آیا پوشیدن کت و شلوار و زدن کراوات مشمول این قانون میشود؟ مارکسیسم از غرب سرچشمه گرفته است. آیا رواج آن در چین به عواطف و احساسات ملی آسیب میزند؟»
کارشناسان حقوقی چین ابهام شکلی این قانون را مورد انتقاد قرار داده و گفتهاند که راه را برای انواع سوءاستفاده و خودسری هموار میکند.
ژائو هونگ، استاد حقوق در دانشگاه حقوق و علوم سیاسی چین گفته است که فقدان شفافیت و صراحت در تدوین این قانون میتواند به نقض حقوق و حریم شخصی افراد منجر شود.
خانم ژائو در مقالهای که روز چهارشنبه منتشر شد، نوشت: «اگر مجری قانون، که معمولا یک مامور پلیس است، تفسیری شخصی از اصطلاح جریحهدار شدن عواطف مردم داشته باشد و قضاوت اخلاقی خود را معیار قرار دهد و از محدوده قانون فراتر برود، آنگاه چه خواهد شد؟»
او به موردی اشاره کرد که سال گذشته عنوان اول مطالب اینترنتی شد.
در آن گزارش آمده بود که در شهر سوژو ماموران پلیس، زنی را به خاطر اینکه لباس سنتی ژاپنی – کیمونو – پوشیده بازداشت و به «تحریک به نزاع و ایجاد ناآرامی» متهم کردند.
این واقعه ابراز خشم کاربران شبکههای اجتماعی را در پی داشت.
نمونههای دیگری از سرکوب به بهانه همین نوع قوانین وجود داشته است.
در ماه مارس سال جاری میلادی، پلیس زنی را در یک بازار شبانه بازداشت کرد، چون لباسی شبیه اونیفورم ارتش ژاپن بر تن داشت.
و اوایل ماه گذشته، پلیس از ورود افرادی که لباسهای رنگین کمانی برتن داشتند به کنسرت چانگ هوی می، خواننده تایوانی در پکن جلوگیری کرد.
یکی از مفسران پر طرفدار شبکههای اجتماعی که مطالبش را با نام مستعار وانگ ووسی منتشر میکند در مطلبی نوشت: «پوشیدن کیمونو به معنای جریحهدار کردن احساسات ملت چین است، خوردن غذای ژاپنی به معنای به خطر انداختن روحیات ملی است؟ باید پرسید روحیه ملت چین که در گذر از قرون و اعصار آبدیده شده، از چه زمانی تا به این حد شکننده شده است؟»
پیشنویس این قانون صرفا یک نمونه از تلاش شی جینپینگ، رئیس جمهور چین، برای بازتعریف چیزی است که از نظر او «شهروند نمونه چینی» محسوب میشود. از زمان رسیدن به رهبری چین در سال ۲۰۱۲، او این نظر را دنبال کرده است.
در سال ۲۰۱۹، حزب کمونیست چین تحت رهبری او یک «دستورالعمل اخلاقی» صادر کرد که شامل انتظاراتی از مردم مانند مودب بودن، انتخاب نوع سفر با ردپای کربن کمتر و «اعتقاد» به رهبری آقای شی و حزب کمونیست حاکم است.