سالگرد کشته‌شدن مهسا ژینا امینی و تغییرات یک سال گذشته ایران در رسانه‌های خارجی انعکاس نسبتا گسترده‌ای داشته است.
روزنامه گاردین، چاپ لندن، چند مطلب در سالگرد کشته شدن مهسا امینی منتشر کرده که تازه‌ترین آنها گزارشی خبری درباره حضور گسترده نیروهای امنیتی در شهرهای ایران است.
این روزنامه به نقل از دیده‌بان حقوق بشر مستقر در نیویورک نوشته اعضای خانواده دست‌کم ۳۶ نفر که در سرکوب‌ها کشته یا اعدام شده‌اند، در یک ماه گذشته بازجویی، دستگیر یا به زندان محکوم شده‌اند.
در این گزارش گاردین مثل سایر گزارش‌های منتشر شده در روزنامه‌های دیگر به این نکته اشاره شده که الهه محمدی و نیلوفر حامدی که در انتشار گزارش‌های مربوط به مهسا امینی نقش داشتند، هنوز در زندان هستند.
گاردین به نقل از سارا حسین، رئیس کمیته مستقل حقیقت‌یاب شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد نوشته است: «جمهوری اسلامی سرکوب و انتقام علیه شهروندان خود را دو چندان کرده و از سوی دیگر [در مجلس] به دنبال وضع قوانین جدید و سختگیرانه‌تر علیه زنان و دختران است.»
در پادکستی دیگر در همین روزنامه با تیتر «یک سال اعتراض در ایران چه تغییراتی ایجاد کرد؟»، نگین شیرآقایی، فعال مدنی و روزنامه‌نگار سابق، می‌گوید: گرچه سرکوب رژیم ایران بسیاری از تظاهراتهای خیابانی را متوقف کرده است. اما این به آن معنا نیست که تلاش‌های معترضان بیهوده بوده است. نافرمانی مدنی ادامه دارد و فعالان در حال یافتن راه‌های جدیدی برای سازماندهی هستند.
در این پادکست، خانم شیرآقایی همچنین استدلال می‌کند که رابطه بین زن و مرد با همبستگی‌ای که در خیابان‌ها ایجاد شده، تغییر کرده است.
سی‌ان‌ان؛ «هدف گرفتن عمدی چشمان معترضان»
منبع تصویر، CNN
سی‌ان‌ان، شبکه خبری آمریکایی، گزارش خود را با الهه توکلیان آغاز کرده که یک چشم خود را در اعتراض‌های سال گذشته از دست داده است: «ضارب الهه توکلیان به‌قدری نزدیک بود که او می‌توانست ببیند چطور تفنگ را به سمت صورتش نشانه گرفته است.»
تیتر این مطلب این است: «یک سال از مرگ مهسا امینی می‌گذرد، یک معترض که در جریان سرکوب اعتراضات چشمش گلوله خورده، به مبارزه در تبعید ادامه می‌دهد.»
الهه توکلیان اینطور به یاد می‌آورد که «ضارب پلیسی بود که ۳۰ تا ۴۰ متر از او فاصله داشت و همه او را می‌شناختند.»
سی‌ان‌ان به نقل از فعالان حقوق بشر نوشته هدف قرار دادن چشم معترضان «بخشی از نقشه عمدی دولت برای مجازات آنها» بوده است.
مطلب سی‌ان‌ان با گفته‌های الهه توکلیان تمام شده است: «آنها به چشم من و دیگران شلیک کردند اما مبارزه ادامه دارد. مهم نیست چه تعدادی بکشند، نمی‌توانند جلوی چشمه در حال جوشش را بگیرند؛ نمی‌توانند مانع شوند که ما به آزادی نرسیم.»
سی‌ان‌بی‌سی: «مقاومت بیشتر اما بدون سازماندهی و رهبری سیاسی»
شبکه تلویزیونی سی‌ان‌بی‌سی در آمریکا در مطلبی با عنوان «ایران یک سال پس از مرگ مهسا امینی؛ سرکوب اما مقاومت بیشتر»، نوشته که به نظر می‌رسد مقام‌های ایرانی در سالگرد مهسا خود را برای ناآرامی‌های دوباره مردم آماده کرده‌اند.
به گفته این شبکه، دستگیری‌ها و اعدام‌ها در ماه‌های پس از آغاز اعتراضات گسترده که ایرانی‌ها آن را جنبش زن، زندگی، آزادی می‌نامند، افزایش یافت. با این حال به گفته بسیاری از ایرانیان، مقاومت به اشکال مختلف ادامه دارد.
در این مطلب یادآوری شده که با وجود همه فشارها زنان ایرانی حجاب بر سر نمی‌کنند و عکس‌هایی از کافه‌ها و فروشگاه‌ها و پاساژها منتشر می‌شود که زنان را بدون حجاب نشان می‌دهد.
سی‌ان‌بی‌سی به نقل از آرش عزیزی، تاریخ‌نگار و تحلیلگر سیاسی نوشته است: «با وجود حضور هزاران نفر در خیابان‌ها، بدون سازماندهی و رهبری سیاسی بعید است اعتراضات به تغییر سیاسی منجر شد. ایرانیان همچنان به‌شدت فاقد آلترناتیو سازمان‌یافته برای رژیم هستند.»
یک سال بعد؛ «سرکوب و سرکشی در ایران»
منبع تصویر، Washington Post
واشنگتن پست، چاپ واشنگتن دی‌سی پایتخت آمریکا، در مطلبی با تیتر «یک سال پس از مرگ مهسا امینی: سرکوب و سرکشی در ایران» به نقل از سارای ۴۰ ساله در تهران نوشته او زنی است که دیگر روسری به سر نمی‌گذارد و دارد خودش را برای تظاهرات سالگرد مهسا آماده می‌کند.
در این مطلب به قلم میریام برگر، نافرمانی زنان ایرانی در مقابل حجاب اجباری به تصویر کشیده شده است؛ اما به نقل از سارا گفته در اطرافیان او «سرنوشت مبهم و اضطراب» باعث «افسردگی و فروپاشی روانی» شده است.
واشنگتن‌پست در این مطلب به نقل از نرگس باجغلی، استادیار دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور، نوشته سرکوب خیابان ابزار اصلی حکومت جمهوری اسلامی ایران بوده اما این دفعه تبعات آن آشفتگی بیشتری به‌همراه داشته و به گفته این کارشناس یکی از عوامل تمایز «شکاف در عناصر تندرو و محافظه‌کار در قدرت بوده است.»
گزارش واشنگتن‌پست با این پاراگراف در توصیف وضعیت سارا، معمار ۴۰ ساله در تهران، تمام شده است: «روز شنبه با هم‌فکران خود بی‌حجاب قدم خواهد زد. او می‌گوید نفس می‌کشد و به تلاش برای تغییر دنیای خود ادامه خواهد داد.»
سی‌بی‌اس: «آزادی ۶ میلیارد دلار، دستاوردی برای حکومت ایران»
شبکه سی‌بی‌اس هم مانند بسیاری از رسانه‌های آمریکایی این سوال را مطرح کرده که در یک سال گذشته ایران چه تغییری کرده است.
این شبکه به نقل از مریم، ۲۹ ساله، که در کافی‌شاپی در تهران کار می‌کند نوشته الان بسیاری از زنان در خیابان حجاب ندارند. او می‌گوید در مسیر مهدکودک که با دخترش می‌رود، پلیس امنیت اخلاقی می‌بیند اما تا کنون بازداشت نشده است. خودش می‌گوید شاید به خاطر دختر کوچکش.
این شبکه با شهرزاد همتی، خبرنگار شرق در تهران مصاحبه کرده که می‌گوید مردم دیگر به عقب برنخواهند گشت.
این روزنامه‌نگار می‌گوید: جنبشی که مرگ امینی جرقه زد تا حدی توانست دست‌کم یکی از خواسته‌های بلندمدت مورد نظر را که پایان حجاب اجباری بود، محقق کند.
سی‌بی‌اس به تصویب قانون مهسا در کنگره آمریکا اشاره کرده که بر اساس آن مقام‌های ایرانی ناقض حقوق بشر مورد تحریم قرار می‌گیرند. اما از سوی دیگر آزاد شدن ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران را دستاوردی برای حکومت ایران دانسته است. دستاوردی که به گفته این شبکه با استقبال بسیاری از ایرانیان مواجه می‌شود.
این شبکه تلویزیونی از محمدمهدی رحمانیان، مدیر مسئول شرق، نقل قول کرده که با استقبال از بهبود روابط ایران و عربستان گفته امیدوار است روابط با سایر کشورها هم به همین ترتیب بهبود یابد: «بهتر است مسائل را با گفت‌وگو حل کرد تا با جدال.»
