عباس دریس کیست و در پروندهاش چه ابهاماتی وجود دارد؟
- نویسنده, میلاد پورعیسی
- شغل, روزنامهنگار
عباس دریس یکی از بازداشتشدگان آبان ۹۸ است که به گفته وکلایش در آستانه اعدام قرار گرفته است.
به گفته فرشته تابانیان، وکیل آقای دریس گفت که او همکارانش در تلاش هستند تا جلوی اجرای این حکم اعدام را بگیرند.
بر اساس اظهارات خانم تابانیان، عباس دریس که اهل شهرک چمران (جراحی) در استان خوزستان است، به اتهام «محاربه به اعدام محکوم شده و حکمش در دیوان عالی کشور تأیید شده است.
اتهام محاربه و قتل عمد برای عباس و محسن دریس، به دنبال درگیری میان نیروهای امنیتی و مردم معترض، در حوالی شهرک چمران (جراحی) در روز ۲۷ آبان ماه سال ۱۳۹۸ و مرگ یک فرمانده نیروهای گارد ویژه پلیس به نام رضا صیادی کویخ مطرح شد.
بازداشت به اتهام محاربه و قتل
عباس دریس یک شهروند ایرانی است که حدود یک ماه بعد از وقایعی که به «کشتار نیزار» معروف شده، دستگیر شد.
«کشتار نیزار» یا «کشتار ماهشهر» در جریان اعتراضهای آبان ۹۸ در فاصله روزهای ۲۵ تا ۲۹ آبان در نزدیکی ماهشهر رخ داد و بر اساس برآوردهای سازمانهای حقوق بشری بیش از ۱۰۰ تن در جریان آن کشته شدند.
در جریان همین رویداد در ۲۷ آبان ماه ۹۸، رضا صیادی از افسران نیروهای یگان ویژه نیروی انتظامی کشته شد.
عباس دریس به همراه برادرش محسن چند هفته بعد در روز ۱۷ آذر به اتهام قتل رضا صیادی دستگیر شدند. در پایان محاکمه این برادر، محسن دریس از اتهامات تبرئه شد، اما عباس دریس به اعدام محکوم شد.
به گفته وکیل آقای دریس، در پرونده او ابهاماتی جدی وجود دارد و به اعتراضها و نظرات کارشناسی درون پرونده، هیچ توجهی نشده است.
چنانکه فرشته تابانیان گفته است، در بین محلی که رضا صیادی کشته شده و محلی که در لحظه تیراندازی، عباس دریس ایستاده بوده، فاصله قابلتوجهی است و با توجه به ضعف بینایی عباس دریس، او توانایی شلیک و کشتن مقتول را نداشته است.
نزدیکان آقای دریس میگویند که در زمان کشته شدن رضا صیادی، او در محلی ایستاده بوده که برخی از نیروهای انتظامی به اشتباه به سوی آنجا تیراندازی میکردند.
به گفته این منبع که از جزییات وقایع ۲۷ آبان نیز منطلع است، در جریان «کشتار ماهشهر»، ماموران نیروی انتظامی به مرز شهرک جراحی و نیزار رفتند و به مردمی که به نیزار گریخته بودند، شلیک کردند، اما: «نیروهای تحت امر صیادی در وسط بلوار شهرک جراحی، در این دقایق به هر دو طرف، یعنی منازل مسکونی شهرک جراحی و مردم حاضر در نیزار شلیک میکردند. صیادی از طرف شهرک جراحی، پشت سر نیروهای خود قرار داشت.»
این منبع مطلع میگوید در روز روز ۱۷ آذر هر دو برادر «توسط نیروهای قرارگاه حضرت ابوالفصل العباس سپاه پاسداران بازداشت شدند».
آنها بیش از سه ماه در بازداشت سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بودند و در همین مدت، اتهاماتی نظیر محاربه، داشتن سلاح گرم، تیراندازی به سمت مأموران و مردم، و قتل عمد برای عباس دریس و معاونت در قتل عمد برای محسن دریس به این دو برادر تفهیم شد.
هر دو آنها در بازپرسی، با اعتراض به شکنجه روانی خود در سلولهای انفرادی و محرومیت از حق تماس با خانواده، این اتهامات را رد کردند.
در نهایت چنانکه فرشته تابنیان گفته است، خانواده رضا صیادی نیز در این پرونده اعلان رضایت کردهاند. اما در پروندهای که برای عباس دریس تشکیل شده، خانواده افسری که کشته شده، شاکی پرونده نیستند.
عباس و محسن دریس، بیش از سه ماه در سلولهای انفرادی بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه پاسداران در حالی بازداشت بودند که تنها هر ماه، در تماسهای یک دقیقهای، بدون اعلام مکان نگهداری و علت بازداشت، از «حال خوب» خود خبر میدادند.
محاکمه عباس دریس
عباس دریس و فرزندانش
اولین جلسه رسیدگی به اتهام محاربه عباس و محسن دریس ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۱، در حالی که آنها بعد از پایان مراحل بازپرسی به زندان سپیدار اهواز منتقل شده بود، برگزار شد.
جلسه اول دادگاه با توجه به دستور قاضی برای برقراری ارتباط با متهمان در زندان از طریق ویدئو کنفرانس «به دلایل امنیتی» و مخالفت فرشته تابانیان وکیل عباس و محسن دریس لغو، و بعداً در زندان سپیدار اهواز برگزار شد.
به گفته منبع مطلعی که با بیبی سی فارسی گفتگو کرده، عباس دریس در دادگاه ضمن رد اتهام محاربه از طریق شلیک به مأموران امنیتی، به شرایط نگهداری خود در بازداشتگاه سازمان اطلاعات سپاه به شدت اعتراض کرد: «آقای دریس گفته که او و برادرش را در بازداشتگاههای جداگانه نگهداشتند و امکان گفتگوی آنها با هم فراهم نبود. عباس اعلام کرده که برای امضای اعترافات اجباری، از طریق برادرش محسن، به او فشار وارد کردند. به عباس دریس گفته شده حکم محسن اعدام است و در صورت اعتراف تو، محسن اعدام نخواهد شد.»
در جلسه دوم دادگاه، با دستور قاضی مهمان نواز، چهار مأمور نیروهای ویژه یا همان نوپو که نیروهای تحت امر آقای صیادی بودند، برای شهادت درباره محل شلیک به فرمانده خود احضار شدند که هیچ کدام شهادت در مورد شلیک از سوی عباس دریس را نپذیرفتند: «همه آنها اعلام کردند به دلیل حال حفاظت از پمپ بنزین، پاسگاه، و شلوغی محل متوجه محل شلیک گلوله به سمت صیادی نشدند.»
عباس دریس متولد سال ۱۳۵۲، سه پسر ۱۵ ساله، ۱۰ ساله و و ۸ ساله دارد. هر سه فرزند او در حال تحصیل هستند و فرزند آخر آقای دریس که در مقطع دوم دبستان تحصیل میکند، بعد از بازداشت پدر دچار افت تحصیلی شدید شده است. فرزند ۱۵ ساله هم در کنار تحصیل، با کار در یک انبار ضایعات آهن به معیشت خانواده کمک میکند.
هر سه فرزند تا کمی بعد از فوت مادر خود، نزد خانواده او زندگی میکردند که بعد از آن به خانواده پدری سپرده شدند. کفایه (کفایت) حزباوی همسر عباس دریس، تقریباً یک هفته بعد از بازداشت او، وقتی برای پیگیری پرونده همسرش به دفتر یکی از معاونتهای قوه قضائیه در تهران مراجعه کرد، که حکم عباس از یکی از کارکنان این دفتر میشنود که حکم عباس اعدام است و پیگیری نکنید. یک هفته بعد از این ماجرا کفایه بر اثر شدت نگرانی و با سکته قلبی جان خود را از دست داد.
فرزند بزرگ آقای دریس اخیراً در نامهای سرگشاده، از مردم خواسته اجازه ندهند که حکم اعدام پدرش اجرا شود. پیش از آن نیز سه فرزند عباس دریس در پیام ویدئویی همین درخواست را مطرح کردند.