عفو بینالملل: طالبان با فضای ترس و تهدید در حال محو زنان از زندگی اجتماعی است
گروهی از زنان در غرنی امروز به حمله اخیر به مرکز آموزشی کاج در دشت برچی کابل و حق تحصیل دختران اعتراض کردند
سازمان عفو بینالملل در گزارش تازهای که در آن برخورد یک سال حکومت طالبان با زنان و فعالان زن در افغانستان را ارزیابی کرده میگوید طالبان با «حملات سیستماتیک» سعی در گسترش «فرهنگ ارعاب و تهدید» برای محو زنان و دختران از فضای اجتماعی ایجاد کرده است.
عفو بینالملل در گزارش سالانه خود گفته است که بسیاری از سیاستهای فعلی طالبان که در راستای «گسترش رفتار خشن» با زنان و دختران در مناطق تحت کنترل این گروه در دوره اول حاکمیت این گروه است.
بسیاری از قوانین سختگیرانهای که طالبان طی سالهای ۱۹۹۶-۲۰۰۱ اعمال کرده بودند، اکنون «یک فرهنگ ترس» را حاکم کرده که زنان را حتی در روزمرهترین جنبههای زندگی اجتماعی محدود میکند.
عفو بینالملل برای تهیه این گزارش با ده تن از فعالان حقوق زنان در داخل و خارج از افغانستان مصاحبه کرده است.
چند نفر از فعالانی که این سازمان با آنها مصاحبه کرده است، خاطرنشان کردهاند که توجه و نگرانی رهبران فعلی طالبان درباره وجهه بینالمللی این گروه، یکی از مواردی است که حاکمیت فعلی طالبان را از دوره دهه ۱۹۹۰ این گروه متفاوت کرده است.
قبل از تسلط طالبان، افغانستان چهار وزیر و یک والی زن داشت و در بیش از ۲۰ ولایت از ۳۴ ولایت کشور دارای معاون زن بود. زنان بیش از ۲۰ درصد از کارمندان دولتی را تشکیل میدادند. شماری از سفیران زن بودند. شماری از زنان پلیس و نظامی و امنیتی بودند و زنانی که به عنوان قاضی، دادستان و وکیل مدافع خدمت میکردند.
پس از روی کار آمدن دوباره طالبان، زنان تقریباً در تمامی سطوح از روند تصمیم گیری سیاسی کنار گذاشته شدهاند. به هیچ زنی در حکومت طالبان به پست مدیریتی گماشته نشده و در نشست «بزرگ علما» طالبان در کابل از هیچ زنی دعوت نشد.
یک زن کارمند در دولت پیشین گفته است که پس از آمدن طالبان «اول، من هفت روز از خانه خارج نشدم. بعد، وقتی بیرون رفتم، شهر برایم ناآنشنا بود.»
تظاهرات دانشجویان زن از دانشگاه هرات به سمت دفتر والی، دوم اکتبر ۲۰۲۲
یک زن معترض به عفو بینالملل گفته است که «اعتراض هر زن باید از خانه آغاز شود، قبل از رسیدن به جامعه کلانتر.»
زن معترض دیگری گفته که «خانواده او نگران بودند که اگر او توسط طالبان بازداشت شود، با آزار و اذیت جنسی مواجه میشود که برای خانواده مایه شرم است، از این رو آنها به او اجازه شرکت ندادند.»
فعالان زن به این واقعیت اشاره میکنند که نبود امنیت از خشونت توان آنها را برای استفاده از حق آزادی بیان و اندیشه بسیار محدود کرده است.
یک فعال زن به عفو بینالملل گفته است: «ما در حال آمدن به خیابان اصلی بودیم که سربازان طالبان آمدند و بنر [تظاهرات] ما را پاره کردند. یک روزنامهنگار کتک خورد، چند نفر دیگر را به داخل خودروی خود انداختند و یکی از آنها را به حوزه پلیس بردند. روزنامهنگاران را به حوزه پلیس میبردند، شکنجه میکنند و تمام عکسها و ویدیوها آنها را پاک کرده و رها میکنند.»
برخی دیگر از فعالان از نفوذ خبرچینهای میترسند که فعالیتهای آنها را به طالبان گزارش بدهند.
فعالان زن میگویند که طالبان حتی قوانینی را که خود وضع کرده، نقض میکنند، برای مثال، زنان معترض را بدون حضور اعضای زن در میان نیروهای شان بازداشت کردهاند.
عفو بینالملل در این گزارش میگوید: «تداوم توجه و فشار بین المللی» در مورد نقض حقوق بشر زنان و دختران در این زمینه بسیار مهم تر می شود.
سازمان عفو بینالملل از طالبان میخواهد که فوراً از انکار حقوق زنان و دختران را دست بردارند واطمینان بدهند که زنان به طور کامل از حقوق خود در زمینههای آموزش، کار، تجمع مسالمتآمیز، آزادی سفر و مشارکت سیاسی برخوردار خواهند بود.