مدیرکل آژانس: خلاء نظارتی بر برنامه اتمی ایران بزرگ و بزرگ‌تر می شود

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفته است که خلاء نظارتی بر برنامه هسته‌ای ایران «بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شود» اما همزمان ابراز خوشبینی کرده که نشانه‌ای از اینکه که ایران بخواهد از پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (‌ان‌پی‌تی) خارج شود ندیده است.

آقای گروسی در کنفرانس خبری در وین همزمان با روز اول نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی در وین گفت که با خاموش شدن دوربین‌های نظارتی آژانس توسط ایران خلا نظارتی بر برنامه اتمی ایران بزرگ‌تر شده است.

ایران سه ماه پیش در واکنش به صدور قطعنامه شورای حکام بخشی از دوربین های نظارتی این نهاد را که بر اساس توافق برجام نصب کرده بود، خاموش کرد.

به گفته مدیرکل آژانس نظارت بر برنامه اتمی ایران در حال سخت‌تر شدن است. او از این کشور خواست شفاف عمل کند تا آژانس به تصویر دقیقی از برنامه اتمی‌اش برسد.

مقام های جمهوری اسلامی ایران پیش از این در مراحل مختلفی، نظارت های بازرسان آژانس را بر برنامه اتمی این کشور که با توافق برجام به دست آمده بود، کاهش دادند. از جلمه این نظارت ها اجرای پروتکل الحاقی بود که به بازرسان آژانس فرصت داد به طور سرزنده از تاسیسات هسته ای ایران بازدید کنند.

آقای گروسی گفت آژانس در دو بخش نظارت‌های پادمانی و نظارت‌هایی که برجام تعیین کرده، در ایران فعالیت دارد و پرونده پادمانی ایران را مستقل بررسی می‌کند.

او گزارش تازه خود درباره اجرای موافقتنامه های پادمانی با ایران را به تازگی به شورای حکام داده و این شورا این هفته آن را بررسی می کند.

مدیرکل آژانس گفته است که هیچ پیشرفتی درباره این پرونده به وجود نیامده است.

بر اساس این پرونده، آژانس می گوید که در سه مرکز از پیش اعلام نشده به بازرسان در ایران، ذرات اورانیوم پیدا شده است.

آژانس می گوید ایران باید در این زمینه به سوالات بازرسان پاسخ دهد تا مشخص شود دلیل وجود این ذرات چیست.

ایران در برابر آژانس را متهم به «سیاسی کاری» کرده است. ساعاتی پیش از کنفرانس خبری آقای گروسی، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته بود که تهران امیدوار است مدیرکل آژانس «نقش حرفه‌ای‌اش را ایفا کند.»

مدیرکل آژانس امروز در پاسخ به سوال کسری ناجی خبرنگار ارشد بی‌بی‌سی فارسی گفت اینکه ایران آژانس را متهم به جهت‌گیری می‎‌کند، موضوع تازه‌ای نیست.

آقای گروسی با انتقاد از ایران گفت «در مکان‌هایی که قرار نبوده اورانیوم پیدا کردیم و از ایران خواستیم درباره آن توضیح بدهد. کجای این درخواست سیاسی و جهت‌گیری است؟ ما به دنبال شفاف کردن ابهامات هستیم.»

او از ایران خواست برای شفاف شدن موضوع سه مکان آلوده به اورانیوم، با آژانس همکاری کند.

ایران می گوید خواستار بسته شدن این پرونده در این توافق سیاسی در جریان مذاکرات احیای برجام است اما هم سه کشور اروپایی و هم آژانس با این درخواست مخالفت کرده اند.

مذاکرات احیای برجام از فروردین ۱۴۰۰ شروع شده و پس از هفده ماه بدون نتیجه و چشم اندازی روشنی در حال حاضر متوقف شده است.

سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان با انتقاد از موضع ایران گفته اند «در وضعی که ما در حال نزدیک‌تر شدن به توافق بودیم، ایران موضوعات جداگانه‌ای را بازگشایی کرد که مربوط به تعهدات بین‌المللی الزام‌آور حقوقی آن تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) و توافق پادمان‌ با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. این خواسته اخیر تردیدهای جدی را در مورد نیات و تعهد ایران به نتیجه موفقیت آمیز برجام ایجاد می کند.»

بریتانیا، فرانسه و آلمان گفته‌اند: «موضع ایران در تضاد با تعهدات الزام آور قانونی آن است و چشم انداز بازگرداندن برجام را به خطر می اندازد.»

پیش نویس آخری که طرف ها درباره آن برای احیای برجام مذاکره می کردند، از سوی جوزپ بورل مسئول سیاسی خارجی اتحادیه اروپا تهیه شده است.

ایران در واکنش گفته است «به هیچ وجه موضوعات جدیدی که مانع شکل گیری توافق و جمع بندی توافقات شود» مطرح نشده است.

سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته کشورش «نه به زیاده خواهی تمکین می‌کند و نه از خطوط قرمز خود عبور خواهد کرد.»

آغاز نشست شورای حکام با سفر نخست وزیر اسرائیل به آلمان همزان شده است. اولاف شولتس صدراعظم آلمان امروز با یائیر لاپید در برلین دیدار ‌کرد و نخست‌وزیر اسرائیل هم طی این دیدار خواستار اقدام جمعی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شده است.

صدراعظم آلمان از اینکه ایران «پاسخ مثبتی» به پیشنهاد هسته‌ای اروپا نداده است اظهار «تاسف» کرده است.