نویز قهوه‌ای یا نویز براون چیست؟

استقبال عمومی مردم از نوفهٔ براون یا قهوه‌ای به دلیل نیاز افراد برای گریز از پریشانی‌ها و سردر‌گمی‌های دنیای امروز و هم‌چنین افکار و ذهن در‌هم‌پیچیده و ناآرام خودشان است.

نوفه براون به افراد کمک می‌کند تا تمرکز بیشتری داشته باشند و راحت‌تر به‌خواب بروند و حتی در بهبود و درمان اختلال‌های عصبی ـ رشدی مانند اختلال کم‌توجهی- بیش‌فعالی مؤثر است.

این نوفه چگونه عمل می‌کند و دلیل محبوبیت آن چیست؟

برخلاف نوفهٔ سفید که از ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی که برنامه‌ای پخش نمی‌کنند به‌گوش می‌رسد و همهٔ فرکانس‌ یا بسامد قابل‌شنیدن گوش انسان را در‌بردارد، نوفهٔ براون بیشتر از اصوات با بسامد پایین قابل‌شنیدن برای گوش انسان تشکیل شده است.

این نوفه در مقایسه با نوفهٔ سفید خش‌خش و اصوات سوت‌مانند کمتری دارد چون اصوات با بسامد‌های بالا در آن کمتر است.

نوفه براون را در جهان اطراف و در فضای داخل هواپیما و در بسیاری از پدیده‌های طبیعی جهان می‌توانیم بشنویم.

نوفهٔ یا نویز «براون» اشاره به رنگ قهوه‌ای ندارد بلکه اشاره به مفهوم فیزیکی «حرکت براونی» یا حرکت تصادفی ذرات غوطه‌ور در سیال دارد که برای اولین بار حدود ۲۰۰ سال پیش رابرت براون، گیاه‌شناس در سال ۱۸۲۷ به آن پی برد.

نمودار تصویری امواج صوتی شبیه الگوی حرکت براونی هستند و به همین دلیل نوفه یا نویز براون نامیده می‌شوند. گاهی هم در مقیاس و تشبیه نوری آن را نوفه قرمز می‌نامند چون نور قرمز بسامد و طول موج کمتری نسبت به نور سفید دارد و نوفهٔ براون هم بسامد و طول موج کمتر و پایین‌تری نسبت به نوفه سفید دارد.

دلیل محبوبیت نوفهٔ براون بیشتر به دلیل فعالیت‌های انجمن مبتلایان به کم‌توجهی ــ‌ بیش‌فعالی در شبکه‌های اجتماعی و استفاده از هشتگ #brownnoise بیش از ۸۶،۱ میلیون بار در تیک‌تاک است که کاربران فواید و اثرات این نوفه را به اشتراک گذاشته‌اند.

دکتر الکس دیمیتریو، روان‌پزشک و متخصص اختلالات خواب می‌گوید: «افراد عادی و کسانی که دچار کم‌توجهی ــ‌ بیش‌فعالی نیستند با هر نوع صدایی حواس‌شان پرت می‌شود».

دکتر دیمیتریو در پاسخ بی‌بی‌سی می‌گوید: «ذهن افراد مبتلا به کم‌توجهی ــ‌ بیش‌فعالی به طرز شگفت‌آوری در میان آشفتگی و نابسامانی یا تحت فشار بهتر عمل می‌کند».

«باور بر این است که در مقایسه با شرایطی که سکوت مطلق برقرار باشد کمی نویز یا نوفه در پس‌زمینه میزان هشیاری مغز را افزایش می‌دهد و محرک فعالیت ذهنی است».

او می‌گوید که افراد مبتلا به کم‌توجهی ــ‌ بیش‌فعالی نیاز به این میزان برانگیختگی ذهنی بیشتر دارند تا بتوانند فعالیت و مشارکت کنند. دربارهٔ نوفهٔ براون در مقایسه با نوفهٔ سفید پژوهش‌های کمتری انجام شده است اما پژوهش‌های اخیر نشان داده است که این نوفه برای افراد مبتلا به کم‌توجهی ــ‌ بیش‌فعالی مفید و مؤثر است.

دکتر دیمیتریو معتقد است که نوفهٔ براوان دارای دامنهٔ «خوشایندی» از اصوات در مقایسه با اصوات «تند و خشن» نوفهٔ سفید است.

“«شاید بحث سلیقه و انتخاب باشد اما من فکر می‌کنم افراد نوفهٔ براون را به دلیل بسامد پایین‌تر و شباهت آن به صدای آب روان در پس‌زمینه ترجیح می‌دهند».

در یکی از پر‌بیننده‌ترین ویدئو‌ها در تیک‌تاک یکی از کاربران به نام ناتالیا باب که مبتلا به کم‌توجهی ــ‌ بیش‌فعالی است هنگامی که برای اولین بار نوفه براون را می‌شنود به آن واکنش نشان می‌دهد.

او با شگفتی می‌پرسد: «آیا چنین چیزی ممکن است؟» و «چطور افکار گوناگون محو می‌شود؟» و در ویدئوی بعدی نشان می‌دهد که چگونه نوفه براون «به او کمک کرده است که بهتر مطالعه کند و یاد بگیرد».

هرچند این روزها نوفه براون در مرکز توجه و محبوبیت قرار گرفته است اما طیف‌های دیگری از نوفه‌های دیگر با بسامد‌های دیگر هم وجود دارد که شامل نوفه صورتی، بنفش و البته سفید می‌شود. تفاوت آنها با یکدیگر در این است که هر نوفه از بسامد بالاتر یا پایین‌تر تشکیل شده است.

این نوفه‌ها هر کدام شاید فوایدی داشته باشند اما همه نمی‌توانند با این نوفه‌ها ارتباط برقرار کنند و صدای زمینه برای برخی افراد باعث حواس‌پرتی است، هم‌چنان که دکتر دیمیتریو می‌گوید بستگی به سلیقه و ترجیح شخصی هر فرد دارد.

نوزادان به‌طور‌معمول با دستگاه‌های تولید نوفه سفید آرام می‌شوند چون گفته می‌شود که این صدا شبیه صدایی است که در زمان زندگی در رحم مادر می‌شنیدند.

افراد مبتلا به وز وز گوش (تینیتوس)، شنیدن صدای زنگ یا وز وز در گوش فرد بدون وجود منبع خارجی، گاهی با شنیدن نوفهٔ بنفش تسکین و بهبود می‌یابند. این رنگ نوفه اصوات با بسامد بالاتر هستند بر‌خلاف نوفهٔ براون که اصواتی با بسامد پایین‌تر هستند.

می‌گویند صدای یکنواخت نوفه صورتی که شدت صدای آن کمتر از نوفه سفید و بالاتر از نوفه براون است باعث می‌شود که شنوندگان آن زودتر به خواب روند.

با‌وجود ادعا‌های فراوان دربارهٔ فواید انواع گوناگون صدای زمینه و نوفه‌های گوناگون دانشمندان و کارشناسان در مورد چگونگی عملکرد آنها نظرات گوناگونی دارند و حتی در وجود آنها تردید می‌کنند.

در گزارش سال ۲۰۲۰ از ۳۸ پژوهش در زمینهٔ اثرات مثبت نوفه سفید بر خواب شواهد محدودی در تائید این نظر به‌دست آمد و در مورد نوفه براون که چنین محبوبیت پیدا کرده است کمتر از آن پژوهش شده است.

در میان کسانی که از نوفه زمینه حمایت و طرفداری می‌کنند باورمندان سرسختی هستند که بر سر فواید محسوس آن حاضرند قسم بخورند.

سیسیلیا پکر که در زمینهٔ امور خیریه فعالیت می‌کند می‌گوید از زمانی که به دانشگاه رفته است برای تمرکز بیشتر به صدای زمینهٔ کافی‌شاپ گوش می‌دهد.

او می‌گوید: «به نظر من سکوت باعث حواس‌پرتی‌ام می‌شود چون فضای مناسبی برای افکار گوناگون ایجاد می‌کند. نوفه براون مانند صدای زمینه یک کافی‌شاپ صدای زمینه خوب و مناسبی است چون صدای قابل‌تشخیص و تکرار‌شونده نیست و ذهن من هیچ الگویی در این نوفه نمی‌یابد و در نتیجه به ذهن من مجال می‌دهد که بر کاری که می‌خواهم انجام دهم تمرکز کنم».

پاز بامبو، پژوهشگر داده‌ها از صدای زمینهٔ بازی‌های کامپیوتری‌ برای کار و صدای امواج دریا برای خواب استفاده می‌کنند و معتقدند این اصوات هر دو باعث بهبود کارایی و استراحت بهتر می‌شوند.

«به‌طور معمول به صدای دریا یا آتش گوش می‌دهم تا خوابم بگیرد و در کمتر از ۲۰ دقیقه به خواب می‌روم».

«جایی خواندم که موسیقی بازی‌های کامپیوتری به تمرکز کمک می‌کند و به تجربه دیدم که همینطور است. هر موسیقی و صدای تکرار‌شونده پس‌زمینه باعث تمرکز ذهنی من می‌شود».

آلیس فوندا مارشلند، معلمی که نه‌ماهه باردار است می‌گوید: «پیش ازاین هم مشکلات بیخوابی داشتم و در دوران بارداری دیگر به سختی می‌خوابیدم. نوفه براون بهترین روشی بود که یافتم و به من کمک کرد به خواب بروم اما متأسفانه باعث نمی‌شود که خواب بمانم».

هر‌چند دلایل علمی آن هنوز اثبات نشده است اما تردیدی نیست با شواهد موجود نوفه براون فوایدی برای افرادی که از آن استفاده کرده‌اند داشته است.

الکسیا توریان گوتیه که در بزرگسالی اختلال کم‌توجهی ــ‌ بیش‌فعالی در او تشخیص داده شد و همانند بسیاری زنان دیگر که در کودکی این اختلال در آنها تشخیص داده نشده است حمایت چندانی هم دریافت نکرده بوده است.

او به بی‌بی‌سی می‌گوید: «همیشه به من می‌گفتند تا الان که توانستی ادامه بدهی پس حالت خوب است بدون اینکه در‌نظر بگیرند هر‌چه سن من بالاتر می‌رفت مسئولیت‌هایم بیشتر می‌شد و کارهای بیشتری باید انجام می‌دادم. تا این زمان هیچ حمایتی دریافت نکرده بودم تا اینکه خودم توانستم نوفه‌درمانی یا نویز‌تراپی را پیدا کنم».

یک مدیر پروژهٔ فناوری اطلاعات که پیش از این از موسیقی درام و باس برای تمرکز استفاده می‌کرد و اکنون با نافه براون آرامش و تمرکز پیدا می‌کند.

«نافه براون نه فقط باعث می‌شود صداٰهای اطرافم را نشنوم بلکه اصوات مکرر آن به من کمک می‌کند تا به افکار پریشان ذهنم سامان بدهم و به‌نظر می‌رسد که اثر آرامش‌بخشی بر بدن من هم دارد».