نگاهی به بازی بزرگ لیگ برتر؛ منچستر چرا این قدر خوب شد؟ لیورپول چرا به این روز افتاد؟
- نویسنده, بهروز شریف
- شغل, خبرنگار
روز ۲۴ اکتبر سال ۲۰۲۱ ورزشگاه اولدترافورد، هفته نهم لیگ برتر؛ یونایتد-لیورپول. حدود ۲ ماه از بازگشت کریستیانو رونالدو به منچستریونایتد گذشته و شروع دراماتیک او در ترکیب یونایتد در هفته اول مسابقات لیگ برتر مقابل نیوکاسل با زدن ۲ گل، هواداران یونایتد و البته سرالکس فرگوسن را به بازگشت تیمشان به روزهای خوب امیدوار کرده است.
در این روز و این بازی بزرگ اما وقت روبرو شدن با واقعیتی تلخ است؛ تیم اولهگونار سولشر با ۵ گل از لیورپول شکست میخورد و نمایش ضعیف هری مگوایر و رونالدو و البته اخراج پل پوگبا در نیمه دوم فقط چند دقیقه پس از ورود به میدان به عنوان بازیکن تعویضی، نشانههایی از سقوط همهجانبه یونایتد است؛ چیزی که احتمال برکناری سولشر را هم نشان میدهد.
یونایتد در بازی برگشت هم ۴ گل از لیورپول میخورد، درحالی که این بار رالف رانگنیک آلمانی را به جای سولشر به عنوان سرمربی روی نیمکت خود دارد.
تحقیر شدن منچستریونایتد با ۹ گل در دو بازی مقابل لیورپول، نرسیدن به لیگ قهرمانان و البته حضور لیورپول به فینال لیگ قهرمانان، همگی نشاندهنده تفاوت سطح و شرایط دو رقیب دیرینه در فصل گذشته بود.
اکنون اما در آستانه بازی برگشت دو تیم در فصل ۲۳-۲۰۲۲ در آنفیلد، شرایط کاملا تغییر کرده است.
سندرم فصل هفتم کلوپ
لیورپول در پنجره نقل و انتقالات تابستان ۲۰۲۲ یک خرید گرانقیمت و مهم داشت؛ داروین نونیز. مهاجم تنومند اروگوئهای که پس از درخشش در بِنِفیکا، به لیورپول پیوست. در زمستان هم کودی گاکپو از آیندهوون جذب لیورپول شد.
بسیاری از هواداران لیورپول انتظار داشتند نونیز و گاکپو جای خالی سادیو مانه را در ترکیب این تیم پر کنند و شادابی لیورپول در خط حمله ادامه داشته باشد.
اما نه تنها خط حمله لیورپول با این تغییر، دچار افت شد بلکه در خط میانی هم شرایط نسبت به فصل گذشته بسیار متفاوت و بد شده است.
برخی کارشناسان فوتبال در انگلیس، سندرم فصل هفتم یورگن کلوپ را عامل نتایج ضعیف لیورپول در فصل جاری میدانند؛ مسئلهای که موجب افت شدید دورتموند هم در زمان سرمربیگری کلوپ شده بود. حالا برای نخستین بار برخی از هواداران و روزنامهنگاران جدایی کلوپ از لیورپول را برای این باشگاه مفید میدانند.
اما باید یادآوری کرد که لیورپول دو فصل قبل هم با افت فنی محسوس مواجه شده بود؛ چیزی که البته با نتایج خوب این تیم در آخرین روزهای فصل همراه شد تا لیورپول سهمیه حضور در لیگ قهرمانان را کسب کند.
یونایتد و احتمال کسب ۴ گانه
در سوی دیگر منچستریونایتد که در دو بازی ابتدایی خود در فصل جاری دو شکست و ۶ گلِ خورده مقابل برایتون و برنتفورد را تجربه کرده بود، حالا یکی از آمادهترین تیمهای اروپاست.
یونایتد در رده سوم جدول لیگ برتر با ۴۹ امتیاز قرار دارد و فاصلهاش با لیورپول ۱۰ امتیاز است؛ چیزی که از زمان بازنشستگی فرگوسن به این سو، یعنی از سال ۲۰۱۳ سابقه نداشته است.
تمام این تغییرات شگرف در فرم فنی دو تیم در همین ۶ ماه اخیر شکل گرفته است.
در فوتبال تغییرات فنی و فرمی گاهی همینقدر سریع اتفاق میافتد؛ تا جایی که در کنفرانس مطبوعاتی پیش از بازی بزرگ لیورپول-یونایتد، خبرنگاران از کلوپ درباره فرم عالی یونایتد پرسیدند و او برای نخستین بار در ۷ سال سرمربیگری لیورپول مجبور شد پیش از بازی با یونایتد «عملکرد عالی این تیم را ستایش کند» و در سوی دیگر اریک تنهاخ مجبور شد پرسش خبرنگاران درباره احتمال کسب ۴ قهرمانی در فصل جاری را با پاسخهای کنترلی و تاکید روی «بازی به بازی پیش رفتن» همراه کند، تا بازیکنانش را از غرور و خیالبافی دور نگه دارد.
دو عامل در چرخش سریع یونایتد
در یونایتد چه اتفاقاتی افتاد که شرایط تیمی بحرانزده، به کلی تغییر کرد؟ پیش از هر چیز «برقرار شدن اصول انضباطی و فنی و تاکید روی اثرگذاری اصول انضباطی و فنی روی یکدیگر.»
در مورد رونالدو هر دو موضوع در کار بود؛ این ستاره بزرگ از یک سو مهاجم مطلوب در سبک بازی تنهاخ نبود و به دلیل تحرک پایین، چه در زمان پرسینگ از بالای زمین و چه در زمان شکلگیری ضدحملات، نمیتوانست به اندازه کافی پویا و مفید برای تیم باشد و از سوی دیگر با حرکات و رفتارهای خود، تصمیمات فنی تنهاخ را به چالش میکشید و بازیکنان دیگر تیم را هم نسبت به کادر فنی تیم تحریک میکرد.
دو عاملی که کار او را در اولدترافورد به پایان رساند. اما فقط رونالدو نبود که رویکرد و رفتارش در تیم تنهاخ، برایش پیامد داشت.
در یکی از مهمترین بازیهای فصل جاری، در هفته هجدهم لیگ مقابل ولورهمپتون، مارکوس رشفورد در اوج آمادگی روی نیمکت نشست و در نیمه دوم به عنوان بازیکن تعویضی وارد میدان شد و گل پیروزی یونایتد را زد.
پس از بازی از تنهاخ درباره دلیل نیمکتنشینی رشفورد سوال شد و او توضیح داد که: «به دلایل انضباطی رشفورد از ابتدا در ترکیب نبوده است.»
پس از آن، رشفورد به خبرنگاران گفت که: «در جلسه فنی روز قبل از بازی با چند دقیقه تاخیر حاضر شده، چون به موقع از خواب بیدار نشده است.»
تنهاخ این کار را در اوج کمبود بازیکن در خط حمله انجام داد اما پیام مهمش به تمام بازیکنان رسید؛ اینکه موثرترین بازیکن تیم هم مشمول قواعد انضباطی است.
و نمونه مهم در تغییر فنی؛ کریستین اریکسن در نخستین بازی فصل مقابل برایتون در پست ۱۰ یعنی پشت مهاجم بازی میکرد اما در نیمه دوم همان بازی به خط دوم، یعنی جلوتر از مدافعان منتقل شد و پس از بازی تنهاخ تاکید کرد که: «همین تغییر، باعث روان شدن بازی یونایتد در خط میانی شده و به مرور اثر این تغییر را خواهیم دید.»
و خریدهای بسیار موثر؛ چیزی که فرگوسن هم پس از پیروزی یونایتد مقابل نیوکاسل و قهرمانی در جام اتحادیه، آن را از دلایل بازگشت یونایتد به روزهای خوب توصیف کرد.
کاسمیرو، لیساندرو مارتینز، اریکسن، آنتونی، تیرل مالاسیا و حتی وگهورست همگی با تصمیم تنهاخ به یونایتد آمدهاند و به اندازه کافی در نخستین فصل حضورشان در این تیم موثر و موفق بودهاند.
تیری آنری: تنهاخ از فرگوسن بهتر است
مجموعه این نکات باعث شده یونایتد تنهاخ، نمونهای از یکی از سریعترین چرخشهای فنی و فرمی یک تیم بزرگ، از بد به بسیار خوب باشد.
تیری آنری پس از بازی برگشت آرسنال-یونایتد در لیگ برتر که با پیروزی ۲ بر یک آرسنال همراه بود، نمایش تیم سابقش را ستود و گفت: «آرسنال سزاوارانه به پیروزی رسید اما یونایتد مرا به شدت تحت تاثیر قرار داد. دقت کنید؛ این تیم فقط چند ماه است به عنوان یک مجموعه ضعیف به تنهاخ رسیده و در همین چند ماه، اینقدر تغییر کرده و در نیمه اول مقابل آرسنال کاملا بر بازی مسلط بود. من برای آلکس فرگوسن و دستاورد بزرگش احترام زیادی قائلم اما احساس میکنم تنهاخ شاید در ادامه، از فرگوسن هم موفقتر باشد و تیمش فوتبال بهتری بازی کند.»
تنهاخ در یکی از مصاحبههای پیش از شروع فصل خود گفته بود که: «ما دوست داریم تمام ۹۰ دقیقه را از بالای زمین، پرسینگ انجام بدهیم. البته که شدنی نیست اما این اشتیاق را داریم.»
شاید در صحبتهای رانگنیک سرمربی پیشین یونایتد، بارها پیش از حرفهای تنهاخ، تاکید روی پرسینگ و شدت بازی مطرح بود. در تیم تنهاخ اما این دو نکته اساسی بارها بیش از تیم رانگنیک اجرا میشود.
در این تیم وگهورست هم مسئولیتهای دفاعی زیادی دارد؛ تا جایی که در چندین صحنه از بازی، او تا عرض هافبکهای دفاعی تیمش عقبنشینی میکند تا به رشفورد فرصت بدهد که برای ضدحمله احتمالی نزدیک مدافعان حریف بماند.
روح تیمی از دست رفته در آنفیلد
در ترکیب لیورپول، ستارههای سرنوشتساز فصل گذشته را همچنان میبینیم؛ از فاندایک و الکساندر آرنولد و اندی روبرتسون در خط دفاع گرفته، تا محمد صلاح در خط حمله.
مهمترین چیزی که در شکل بازی لیورپول از دست رفته اما اشتیاق برای دفاع کردن و برای یکدیگر جنگیدن است.
این از مهمترین نشانههای از دست رفتن روح تیمی است. بازیکنانی که کمتر از یک سال پیش در فینال لیگ قهرمانان اروپا حضور داشتند، حالا هدفشان بالاتر آمدن از رده ششم جدول لیگ برتر و گرفتن رتبه چهارم برای گرفتن سهمیه حضور در لیگ قهرمانان فصل آینده است.
البته همین هدف واقعبینانه، میتواند باعث پیشرفت لیورپول در ادامه فصل شود؛ تیمی که به روشنی فرم خوب خودش را از دست داده است.
چند هفته پیش وقتی در یکی از کنفرانسهای خبری یکی از خبرنگاران میخواست از کلوپ درباره ریتم بازی لیورپول سوال کند، کلوپ وسط حرفش پرید و گفت: «کدام ریتم؟ فعلا که ریتم خاصی نداریم.»
بازی با یونایتد در آنفیلد، با توجه به امیدوار شدن لیورپول به کسب سهمیه لیگ قهرمانان، فرصت مناسبی برای کلوپ و تیمش است، تا ریتم مناسب و روح تیمی خود را بازیابند.
انتظار ۱۰ ساله فرگوسن
حالا دو تیم بزرگ انگلیس به هم رسیدهاند. دو تیمی که تک تک بازیهای رو در رویشان، برای هوادارانشان اهمیت اساسی دارد.
آلکس فرگوسن در سال ۲۰۱۳ پس از اعلام تصمیم خود مبنی بر بازنشستگی، در چندین مصاحبه تاکید کرد که: «نگران نباشید. یونایتد پس از من، مثل لیورپول نخواهد شد. ما باز هم آن بالا خواهیم ماند و برای قهرمانی در جامهای مختلف خواهیم جنگید.»
اما این پیشبینی درست نبود. دقیقا ۱۰ سال از بازنشستگی فرگوسن گذشته و تنهاخ نخستین سرمربی پس از اوست که هم در شکل بازی، هم در رفتار خودش و هم در میل به پیروزی تیمی، نشانههایی از تیم فرگوسن را زنده کرده است.
در این ۱۰ سال یونایتد قهرمان لیگ برتر نشده و در فصل جاری هم فاصله زیادی با آرسنال صدرنشین دارد.
برای لیورپول تکرار قهرمانی پس از پایان دوران اوج ۳۰ سال طول کشید؛ اما فرگوسن و هواداران یونایتد با داشتن تنهاخ، امیدوار هستند قهرمانی فصل ۱۳-۲۰۱۲ را به زودی تکرار کنند.