همزمانی رمضان و عید فصح تنش را در بیت‌المقدس تشدید کرده است

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خشونت را محکوم کرده است.

همزمان ظاهراتی در برابر سفارتخانه‌های اسرائیل در پایتخت‌های اردن و ترکیه علیه اقدامات اسرائیل صورت گرفته است. پیش از این، ایالات متحده از همه طرف ها خواسته بود تا از تشدید بیشتر تنش خودداری کنند.

اختلاف بین دینداران مسلمان و یهودی در یکی از مقدس‌ترین اماکن برای مسلمانان و یهودیان در شهر بیت‌المقدس (اورشلیم) باعث درگیری بین اسرائیل و فلسطینیان شده است.

در ویدیویی که در رسانه‌های اجتماعی فلسطینیان منتشر شده، پلیس اسرائیل با قنداق تفنگ و چوب به فلسطینیانی که در داخل مسجد الاقصی سنگر گرفته‌اند حمله می‌کند.

در مقابل، پلیس اسرائیل هم فیلمی منتشر کرده که در آن فلسطینیان از داخل مسجد به سوی ماموران پلیس وسایل آتش‌بازی پرتاب می‌کنند.

تصاویری که بعد از درگیری منتشر شده نشان می‌دهد که وسایل داخل مسجد به هم ریخته است.

با بالا گرفتن تنش در کرانه باختری و بخش شرقی بیت‌المقدس که از سال ۱۹۶۷ و جنگ اعراب و اسرائیل در اشغال اسرائیل بوده، کارشناسان و دیپلمات‌ها در مورد خطر بروز دور جدیدی از خشونت در این مکان بسیار حساس و درگیری گسترده‌تر بین اسرائیل و فلسطینیان هشدار داده‌اند.

محوطه مسجد الاقصی از نظر مسلمانان سومین مکان مقدس در اسلام است. این محوطه همچنین محل موسوم به کوه معبد است که مقدس‌ترین مکان برای یهودیان محسوب می‌شود.

در گذشته، این مجتمع بارها شاهد درگیری بین نمازگزاران فلسطینی و نیروهای امنیتی اسرائیل بوده است که در اکثر موارد به ناآرامی‌های گسترده‌تر منجر شده است.

در ماه مه ۲۰۲۱، حمله پلیس و سربازان اسرائیل به محل به یازده روز درگیری تمام عیار بین اسرائیل و گروه اسلامگرای حماس مستقر در غزه منجر شد.

سال گذشته، اولین باری در سه دهه گذشته بود که ماه رمضان با عید فصح یهودیان که یک هفته به طول می‌انجامد مصادف شد.

در حالیکه پلیس اسرائیل زائران یهودی را در داخل محوطه همراهی می‌کرد، مسلمانان دست به اعتراض زدند و درگیری بین دو طرف چندین روز ادامه یافت.

پلیس گفت که مسلمانان که به حضور یهودیان معترض بودند به سوی دیوار غربی، که مقدس‌ترین مکان برای یهودیان است و یهودیان اجازه دعا در آن را دارند، سنگ پرتاب کردند.

از عصر چهارشنبه این هفته، ماه رمضان و عید فصح دوباره با هم همزمان شده‌اند و همچنین در آخر این هفته و هفته آینده، کلیساهای مسیحیان غربی و ارتدکس شرق در دو تاریخ متفاوت عید پاک را در همین شهر جشن می‌گیرند.

برگزاری این مراسم برای سه دین ابراهیمی باعث ازدحام در این شهر می‌شود و به گفته مقامات اسرائیلی، علاوه بر فلسطینیان و اسرائیلیان، انتظار می‌رود حدود شصت هزار زائر از نقاط دیگر جهان وارد بیت‌المقدس شوند.

مقامات اسرائیلی به حدود ۷۰ هزار فلسطینی اجازه داده‌اند تا برای مراسم دینی وارد بیت‌المقدس شرقی شوند و هزاران مسیحی هم برای راهپیمایی روز یکشنبه عید پاک از کوه زیتون به این بخش از شهر آمده‌اند.

پیش از ناآرامی‌های صبح چهارشنبه، حماس از نمازگزاران خواسته بود تا در مسجد الاقصی تجمع کرده و مانع از ورود یهودیان شوند زیرا شایع بود که آنان در نظر دارند با احیای یک سنت دینی مندرج در کتابمقدس، یک بز را در بالای تپه معبد قربانی کنند.

درگیری پس از آن آغاز شد که چند صد فلسطینی پس از نماز رمضان، در این محل تحصن کردند.

پلیس توانست اکثر آنان را متفرق کند اما چند ده نفر در محل ماندند.

پلیس این افراد را اغتشاشگر خوانده و گفته است که آنان دست به خشونت زدند و مرتکب هتک حرمت علیه مسجد شدند.

رهبران فلسطینی حمله پلیس اسرائیل به نمازگزاران را جنایت خواندند و محکوم کردند و گفتند که پلیس اسرائیل از «خط قرمز» عبور کرده است.

گروه‌های شبه نظامی مستقر در غزه هم به سرعت چندین فروند موشک به داخل خاک اسرائیل شلیک کردند و در مقابل، هواپیماهای اسرائیلی هم چند محل متعلق به حماس را در غزه بمباران کردند.

اردن و مصر که در تلاش‌های اخیر آمریکا برای تنش‌زدایی بین اسرائیل و فلسطینی‌ها شرکت داشته‌اند نیز به شدت از اقدامات اسرائیل انتقاد کردند.

این تحولات باعث نگرانی از رویارویی بیشتر در روزهای آینده شده است به خصوص اگر مقامات تندرو اسرائیلی مانند ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی و از سیاستمداران راستگرای تندرو، در صدد بازدید از این محل برآیند یا پلیس اسرائیل به فعالان یهودی اجازه دهد تا در این مکان حساس دعا بخوانند.

به گفته کارشناسان فلسطینی، ده روز مهم پایانی ماه مبارک رمضان که از سه‌شنبه آینده آغاز می‌شود و شامل شب قدر است زمان حساسی خواهد بود.

مقامات اسرائیلی تاکید دارند که برای حفظ آزادی عبادت همگان در این مکان مذهبی، که نقش بسیار نمادینی در روایت‌های ملی‌گرایانه اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها دارد، تلاش می‌کنند.

مسلمانان معتقدند این مکان جایی است که پیغبر اسلام از آن به آسمان عروج کرد در حالیکه یهودیان آن را محل دو معبد مذکور در کتاب مقدس می‌دانند که ویران شده و تنها آثاری از آن باقی مانده است.