واکنشها به اظهارات نماینده پاکستان در سازمان ملل که ممنوعیت کار و تحصیل زنان در افغانستان را به «فرهنگ پشتونها» مرتبط خواند
اظهارات منیر اکرم، نماینده پاکستان در سازمان ملل که گفته «ممنوعیت تحصیل زنان در افغانستان ریشه در فرهنگ پشتونها دارد»، با واکنشهای گسترده روبرو شده است.
آقای اکرم که در نشست سازمان ملل در ژنو صحبت میکرد، گفت: «محدودیت هایی که از طرف حکومت موقت افغانستان (برای زنان) وضع شده، از نظر ما زیاد جنبه دینی ندارد، بلکه در فرهنگ خاص پشتونها ریشه دارد که زنان را ملزم به نشستن در خانه میکند. این یک واقعیت فرهنگی متفاوت افغانستان است که برای صدها سال تغییر نکرده است.»
این اظهارات آقای اکرم با واکنش نصیر احمد فایق، نماینده معرفیشده از سوی دولت پیشین افغانستان در سازمان ملل که کرسی خود را حفظ کرده، مواجه شد و او صحبت نماینده پاکستان را رد کرد.
آقای فایق گفت: «میخواهم بگویم که تمام این اعمال و برخوردهای (طالبان) علیه اسلام است و این فرهنگ افغانها نیست. با برادرم منیر اکر موافق نیستم، این هرگز فرهنگ افغانها نیست، حتی فرهنگ قبایل پشتون هم نیست. در محلات پشتوننشینی که متاسفانه در بیست سال گذشته مکتبها را اتش میزدند و پسران و دختران را اجازه آموزش نمیدادند، دلیل عمدهاش این بود که همین گروه بر این بخشها کنترل داشتند. این ادعا درست نیست چون در وزیرستان شمالی پاکستان بیشترین جمعیتش پشتونها هستند اما آنها به دختران خود اجازه آموزش میدهند. این علیه فرهنگ ماست، نه فرهنگ ما.»
این نشست سازمان ملل برای ارائه توضیحات دو هیأت بلندرتبه این سازمان در ژنو سوئیس برگزار شده بود که اخیرا به افغانستان سفر کردند. امینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل و مارتین گریفیتس، مسئول امور بشردوستانه سازمان ملل در هفتههای گذشته مشغول دیدار از افغانستان و گفتگو با مقامات طالبان در مورد ممنوعیت تحصیل و کار زنان در این کشور بودند.
آقای گریفیتس در این نشست گفت که آنها به مقامات طالبان گفتند که فرمان ۲۴ دسامبر مبنی بر ممنوعیت کار زنان در سازمان های غیردولتی ملی و بین المللی، هیچ سودی به مردم افغانستان ندارد و خواستار لغو آن شدند. او تاکید کرد که زنان جزء اساسی و اصلی عملیات امدارسانی در افغانستان هستند.
نماینده پاکستان در سازمان ملل در این نشست افزود: «ما علیرغم اختلاف نظر با مواضع طالبان به تعامل ادامه دادیم. ما تلاش کردهایم آنها را متقاعد کنیم. هیأتهای علما بارها به افغانستان فرستاده شده تا آنها را متقاعد کنند که عمل آنها با اسلام سازگار نیست.»
او افزود: «بنابراین انتظار یک تغییر موضع کامل یک شبه با این هشدار که کمکها به مردم افغانستان در صورت عدم رعایت استانداردهای بینالمللی متوقف میشود، یک انتظار نسبتاً خوش بینانه است.»
او گفت که راهبرد جدید سازمان ملل برای تعامل با طالبان، نتایجی را در زمینه «معافیتها و استثناها» به همراه داشته است که نویدبخش فضایی برای زنان است.
حدود شش هفته است دروازه دانشگاهها به روی دانشجویان زن در افغانستان بسته شده است
واکنشها به اظهارات نماینده پاکستان
شمار زیادی از چهرههای سیاسی و اجتماعی افغانستان و کاربران شبکههای اجتماعی این کشور به این بخش از صحبتهای نماینده پاکستان که گفته محدودیتهای وضع شده بر زنان «ریشه در فرهنگ پشتونها دارد»، واکنش نشان دادهاند.
کریم خرم، وزیر پیشین اطلاعات و فرهنگ افغانستان در توییتر خود نوشته است: «این حرف استعمارگران بر نیمهقاره هند است که افراد تحصیلکرده پشتون را زندانی میکردند و به چین تریاک میفرستادند. اظهارات منیر اکرم، حرف یک ذهن مسخشده و استعمارزده است.»
غفور لیوال، سفیر پیشین افغانستان در ایران و نویسنده پشتو-زبان در توییتر خود نوشت: «اظهارات غیرمسئولانه شما در مورد فرهنگ افغانها نشانه جهل عمیق، نادانی و بیفرهنگی است.»
ضیاءالدین یوسفزی، پدر ملاله یوسفزی، یکی از فعالان آموزش دختران، گفته که آقای منیر باید به خاطر اظهارات نادرست خود در سازمان ملل از پشتونها عذرخواهی کند.
او در صفحه توئیتر خود نوشت: «امان الله خان در سال ۱۹۲۱، زمانی که شما به دنیا نیامده بودید، مکاتب دخترانه را افتتاح کرد.»
حدود ۵۰۵ روز از ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از کلاس ششم توسط طالبان در افغانستان میگذرد و تقریباً شش هفته است دروازه دانشگاهها به روی دانشجویان زن در افغانستان بسته شده است.
طالبان تاکنون در مورد اظهارات نماینده پاکستان چیزی نگفتهاند، اما بارها گفته اند که به دلیل «مشکلات سنتی و شرعی»، تحصیل دختران را تا «امر ثانی» به تاخیر انداختهاند.