منبع تصویر، Getty Images
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، می‌گوید، رویکرد کلی دولت آمریکا نسبت به حکومت ایران پس از توافق بر سر آزادی زندانیان دو ملیتی در این کشور تغییر نخواهد کرد و واشنگتن به «استراتژی بازدارندگی، فشار و دیپلماسی» ادامه خواهد داد.
آقای بلینکن گفت: «هفته پیش مسئولان ایران پنج شهروند ما را از زندان به حبس خانگی فرستادند. بیشتر آنها قبل از اینکه دولت ما به قدرت برسد در زندان بوده‌اند، یکی از آنها هشت سال در زندان بوده، هیچ‌کدام از آنها نباید به زندان می‌افتادند.»
وزیر خارجه آمریکا همچنین گفت که دیروز (دوشنبه ۱۴ اوت) با خانواده شماری از افرادی که هفته گذشته از زندان خارج شدند و در حبس خانگی قرار گرفتند، صحبت کرده است.
او گفت: «من دیروز با خانواده‌های این زندانی ها صحبت کردم، شجاعت آنها قابل تحسین است. پیام من به آنها همین بود که به شما می‌گویم. انتقال شهروندان ما به حبس خانگی قدم مثبتی است اما آنها هنوز به خانه نیامده‌اند. ما از دوستان‌مان در سوئیس بابت کمک‌هایشان ممنونیم و تا زمان انتقال آنها به آمریکا آرام نمی‌نشینیم.»
وی افزود: « رویکرد کلی ما در مورد ایران به هیچ عنوان تغییر نکرده. ما همچنان استراتژی بازدارندگی، فشار و دیپلماسی را دنبال می‌کنیم. ما همچنان متعهد هستیم که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نمی‌کند.»
پنج روز پیش اعلام شد که سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز و دو شهروند دیگر ایرانی- آمریکایی که (خواسته‌اند نام و هویت‌شان محفوظ بماند)، از زندان اوین به حبس خانگی رفته‌اند.
پیشتر لیز دوست، خبرنگار ارشد بی‌بی‌سی در امور بین‌الملل، گفت که یک منبع آگاه به بی‌بی‌سی گفته این پنج نفر تنها در صورتی اجازه خروج از ایران را خواهند یافت که شش میلیارد دلار دارایی بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی به بانک مرکزی قطر منتقل شود. مقام‌ها در ایران هم ضمن تایید این خبر گفته‌اند در ازای آزادی شهروندان آمریکایی چند شهروند ایرانی زندانی‌شده در آمریکا هم آزاد خواهند شد.
آمریکا و همچنین خانواده‌های زندانیان دوتابعیتی حکومت ایران را متهم می‌کنند که با «گروگان‌گیری» و توسل به زندانی کردن شهروندان به دنبال باج‌گیری و کسب امتیاز در موضوعات مورد اختلاف است.
«گامی مثبت»
وزیر خارجه آمریکا، چند روز پیش و پس از توافق، آزادی پنج آمریکایی از زندان در ایران را «گامی مثبت»خواند و افزود که این تحول آغاز فرآیندی است که او انتظار دارد به بازگشت آنها به آمریکا منجر شود.
آنتونی بلینکن در کنفرانسی خبری به خبرنگاران گفت که وزارت خارجه با این پنج آمریکایی صحبت کرده و او از وجود هیچ آمریکایی دیگری که در ایران زندانی باشد آگاه نیست.
او همچنین گفت: «ایران به‌هیچ‌وجه و در هیچ شرایطی از تخفیف در تحریم‌ها برخوردار نخواهد شد و در مواردی که ما درگیر این نوع تلاش‌ها برای به خانه آوردن آمریکایی‌ها از ایران می‌شویم، از منابع متعلق به ایران استفاده خواهد شد و این منابع به حساب‌های محدود منتقل خواهد شد به طوری که از این پول فقط بتوان برای مقاصد انسان‌دوستانه استفاده کرد، که همانطور که می‌دانید تحت تحریم‌ها مجاز است. در مورد اقدامات انسان‌دوستانه معافیتی (در تحریم‌ها) وجود دارد، که از اول هم وجود داشته است.»
زندانیان ایرانی-آمریکایی کیستند؟
مراد طاهباز تاجر و فعال محیط زیست ۶۷ ساله ایرانی‌تبار است که شهروندی آمریکا و بریتانیا را هم دارد.
آقای طاهباز در زمستان۱۳۹۶ به همراه هشت فرد دیگر از همکاران مؤسسهٔ حیات وحش میراث پارسیان دستگیر شد.
با وجود آن که وزارت اطلاعات ایران صراحتا اتهام جاسوسی درباره آقای طاهباز و دیگر فعالان محیط زیست را رد کرده بود، او برای «همکاری با دولت متخاصم آمریکا» به ده سال حبس محکوم شد.
سیامک نمازی، بازرگان ایرانی-آمریکایی بود که در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی به عنوان یکی از چهره‌های جوان مجمع جهانی اقتصاد از طرف«بنیاد نخبگان» به ایران دعوت شد.
آقای نمازی در سال ۱۳۹۴ بازداشت و به ده سال حبس محکوم شد.
پدر او، باقر نمازی در سال ۱۳۹۵ برای دیدن پسرش به ایران رفت و او هم بازداشت شد.باقر نمازی پیش از انقلاب ایران استاندار خوزستان و معاون وزیر کشور بود و بعدها به عنوان نماینده یونیسف در کشورهایی چون سومالی، کنیا و مصر خدمت کرد. باقر نمازی پس از دو سال به مرخصی درمانی رفت، اما ممنوع الخروج بود. او در سال ۱۴۰۱ با وساطت عمان از ایران خارج شد.
عماد شرقی تاجر ۵۸ ساله ایرانی-آمریکایی است که در ایران به جاسوسی متهم شده است.
آقای شرقی در سال ۱۳۹۷ بازداشت و پس از مدتی آزاد، اما گذرنامه‌اش توقیف شد. او دوباره در سال ۱۳۹۹ بازداشت شد.
عماد شرقی متولد ایران است اما از کودکی در آمریکا بزرگ شده و از دانشگاه مریلند لیسانس اقتصاد و از دانشگاه جورج واشنگتن در واشنگتن دی سی، مدرک فوق لیسانس دارد.
آقای شرقی پیش از سفر به ایران سال‌ها در امارات متحده عربی و در دوبی در یک شرکت فروش هواپیماهای جت خصوصی کار و همکاری می‌کرده است.
به جز آقایان نمازی، شرقی و طاهباز، آمریکا تایید کرده است که دو شهروند دیگر ایرانی- آمریکایی که (خواسته‌اند نام و هویت‌شان محفوظ بماند)، از زندان اوین به حبس خانگی رفته‌اند.
سه روز پیش هم روزنامه خراسان از بازداشت یک زن ایرانی-آمریکایی خبر داد و گفت مقام‌های آمریکایی خواهان آزادی او شده‌اند. مشخص نیست که این فرد یکی از این دو نفر هست یا نه.
پیش از آنهم روزنامه شرق، چاپ تهران، فردی به نام شهاب دلیلی را به عنوان «عضو دیگر فهرست زندانیان» در تبادل احتمالی گزارش کرد. اگرچه روز گذشته (دوشنبه ۲۳ مرداد- ۱۴ اوت) ویدات پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که «هنوز نمی‌توان با قاطعیت گفت که شهاب دلیلی به ناحق بازداشت شده باشد.» به گفته او هر شهروند آمریکایی یا کسی که دارای اقامت دائم باشد و به ناحق در بازداشت باشد در فهرست تبادل زندانیان قرار خواهد گرفت.
گزارش شده است که آقای دلیلی شهروندی آمریکا را ندارد و داری اقامت دائم است.
او تاکید کرد که هر پنج شهروند دو تابعیتی که «به ناحق حبس شده بودند» از زندان به حبس خانگی انتقال پیدا کرده‌اند.
آقای پاتل در عین حال افزود که آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، با خانواده آقای دلیلی گفتگو کرده است.
