پوتین به «نگرانی» چین در مورد جنگ اوکراین اذعان کرد
نشست سران روسیه و چین در سمرقند انجام شد
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در اولین دیدار رو در رو با شی جینپینگ رهبر چین اذعان کرده که پکن در مورد جنگ اوکراین «نگرانیهایی» دارد.
اما او که در ازبکستان صحبت میکرد به خاطر «موضع متوازن» چین در مورد این موضوع تشکر کرد و گفت که «تلاشهای آمریکا برای ایجاد جهانی تک قطبی» شکست خواهد خورد.
آقای شی گفت که چین و روسیه مایلند به عنوان «قدرتهای بزرگ» همکاری کنند.
چین حمله نظامی روسیه به اوکراین را تایید نکرده است، اما حجم تجارت و سایر مناسبات با مسکو را از زمان شروع جنگ در ماه فوریه گسترش داده.
ملاقات دو رهبر در حاشیه اجلاس سران همکاری شانگهای (اس سی او) در سمرقند در زمانی روی میدهد که جنگ اوکراین وارد مرحله حساسی شده است. بعد از یک دوره وقفه نسبی در جنگ، نیروهای اوکراینی در روزهای اخیر در حال پیشروی سریع در برابر روسیه در شرق بودهاند.
آقای پوتین که این دومین سفر او به خارج از زمان شروع جنگ است به آقای شی گفت: «موضع متوازن دوستان چینی در مورد بحران اوکراین برای ما ارزش زیادی دارد.»
او فاش کرد متوجه شده که چین «سوالات و نگرانیهایی» درباره وضعیت در اوکراین دارد.
آقای پوتین گفت: «البته ما در جریان ملاقات امروز موضع خود را توضیح خواهیم داد.»
حمله به اوکراین، مسکو را وارد بدترین بحران در روابط با غرب از زمان جنگ سرد کرده و به علاوه به جهش شدید بهای غذا و انرژی دامن زده است.
این جنگ همچنین چالش بزرگی برای چین است که روابطاش با غرب در مورد مسائلی مثل حقوق بشر و آینده تایوان در سالهای اخیر سقوط شدیدی کرده است.
آقای پوتین و آقای شی در طول سالیان دهها بار دیدار کردهاند اما دیدار روز پنجشنبه آنها به خصوص زیر ذره بین بود.
دو رهبر قبل از این در المپیک پکن دیدار کرده بودند
روابط درحال گسترش آنها – که آن را به عنوان سپری در برابر سلطه غرب توصیف میکنند – نشانگر یک جابجایی عمده در نظم جهانی بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ است.
حالا نقش دو طرف عوض شده و چین بعد از بدل شدن به یک ابرقدرت اقتصادی شریک برتر در این رابطه است.
پروفسور بازنشسته رُزمری فوت، محقق ارشد روابط بین الملل در دانشگاه آکسفورد، به بیبیسی گفت: «پوتین از این رابطه سود بیشتری میبرد تا شی – روسیه از نظر بینالمللی کاملا منزوی است. برای همین مهم است نشان داده شود که چین یک شریک حامی است، نه یک متحد بلکه یک بازیگر حامی است.»
برای آقای شی که ولادیمیر پوتین را «یک دوست قدیمی» توصیف کرد، هم تصویری که این دیدار ایجاد میکند مهم است.
او به دنبال رسیدن به دور بیسابقه سوم رهبری در نشست ماه آینده حزب کمونیست است و دیدار او از آسیای میانه اولین سفر خارجی او از زمان شروع همهگیری است.
سفر او در میان وضع مقررات تازه منع تردد در چین که سیاست «کووید صفر» را دنبال میکند انجام میشود. درحالی که باقی جهان فعالیت عادی را از سر گرفته، پکن هر بار با ظاهر شدن موارد ابتلا به کرونا، سیاست بستن کل شهرها و استانها در پیش می گیرد.
چین و روسیه همواره سعی کردهاند سازمان همکاری شانگهای که در سال ۲۰۰۱ با چهار کشور آسیای میانه – که زمانی جزو جماهیر شوروی بودند – تاسیس شد را به عنوان آلترناتیوی برای بلوکهای چندجانبه غربی جا بیاندازند. هند، پاکستان و ایران هم اعضای این سازمان هستند.